Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Erdem MEMİŞ
Danışman: Cüneyt Ardıç
Özet:
Giriş:
Aile hekimliği; tedavi edici sağlık hizmetlerinin yanında koruyucu, önleyici ve
sağlığı geliştirici sağlık hizmetlerinin verildiği ve hastanın sağlık sistemine
ilk temas noktasının oluşturulduğu sağlık sisteminin en temel noktalarından
biri olan hekimlik uygulama alanıdır. Bu çalışmada bu hizmetlerin sunumunda
kilit rolü olan aile hekimlerinin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin
belirlenmesi ve ilişkili olabilecek faktörlerin saptanması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem:
Bu çalışmanın evrenini; Rize ili aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile
hekimleri oluşturdu. Araştırma 1 Temmuz 2020-30 Eylül 2020 tarihleri arasında
Rize ilindeki aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimlerinin kendi aile
sağlığı merkezlerinde yapılmıştır. Kesitsel analitik tipteki bu çalışmada
örneklem alınmadan, evrenin tamamına ulaşılması planlandı ve 101 aile
hekiminden 92’si gönüllülük esasıyla çalışmaya dahil edilerek evrenin %91’ine
ulaşıldı. Psikolojik dayanıklılığın
ölçülmesinde Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanıldı. Bu araştırmanın
istatistik analizinde IBM SPSS Statistics 25 programı kullanılmıştır
Bulgular: Sağlıkta
şiddete
maruz kalmayan hekimlerin genel psikolojik dayanıklılık ortalama ölçek skoru
(138,308) şiddete maruz kalan hekimlerin ortalama ölçek skorundan (126,595)
istatistiki olarak önemli seviyede daha yüksekti (z=-2,495, p<0,05). Şiddete
maruz kalmayan hekimlerin ortalama toplam ölçek skoru (138,308) sözlü şiddete
maruz kalan hekimlerin ortalama toplam ölçek skorundan (127,430) istatistiki
olarak önemli seviyede daha yüksekti (z=-2,406, p<0,05). Şiddet görmeyen hekimlerin
ortalama toplam ölçek skoru (138,308) hem sözlü hem fiziksel şiddet gören hekimlerin ortalama toplam ölçek
skorundan (118,000) istatistiki olarak önemli seviyede daha yüksekti (z=-2,406,
p<0,05). Ayrıca psikolojik dayanıklılık ölçek toplam skoru ile
yıllık misafir sayısı arasında istatistiki olarak önemli negatif bir ilişki
vardı (r=-0,162, p<0,05).
Sonuç:
Aile hekimlerinde psikolojik dayanıklılığı negatif yönde etkileyen en
önemli faktör sağlıkta şiddet gerçeğidir. Ayrıca yıllık misafir hasta sayısının
yüksekliği; kendi başına ve dolaylı olarak sağlıkta şiddete yol açması
sebebiyle hekimlerdeki psikolojik dayanıklılığı negatif olarak etkilemiştir.
Sağlıkta şiddetin engellenmesi için gerekli düzenlemelerin hayata geçirilmesi
önerilir. Ayrıca ülkemizde aile hekimlerinin psikolojik dayanıklılığının
araştırıldığı başka çalışma olmadığından bu konuda yeni çalışmaların yapılması
da önerilir.