Stronsiyum katkısı ve farklı ısıl işlemlerin Zn40Al2Cu alaşımın içyapı mekanik ve tribolojik özelliklerine etkilerinin incelenmesi


Hekimoğlu A. P. (Yürütücü), Tellioğlu M.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2021
  • Bitiş Tarihi: Şubat 2022

Proje Özeti

Bu projede Zn-40Al-2Cu alaşımına %0.1 oranında stronsiyum ilave edilerek elde edilecek olan yeni Zn-40Al-2Cu-0.1Sr alaşımının yapısal mekanik ve tribolojik özellikleri incelenecektir. Ayrıca Zn-40Al-2Cu-0.1Sr alaşımının söz konusu özellikleri T5 ve T6 ısıl işlemi görmüş durumlarda da incelenecek ve Zn-40Al-2Cu-alaşımından elde edilen veriler ile karşılaştırılacaktır.
Zn-40Al esaslı alaşımlar son yıllarda geleneksel yatak malzemeleri olan bronz, prinç ve dökme demir gibi malzemelere alternatif olarak geliştirilmiştir. Yapılan çalışmalarda bu malzemelerin özellikle bronzlar ile karşılaştırılması detaylı olarak yapılmış ve bu malzemelerin bronzlara karşı üstün özellikler sergilediği görülmüştür. Bununla beraber bu alaşımlar üzerine yapılan araştırma ve geliştirme çalışmaları yoğun olarak sürdürülmektedir. Bu çalışmalarda Zn-40Al alaşımına yapılan alaşım elementi ilaveleri ve ısıl işlem uygulamalarının mukavemetlerini önemli ölçüde iyileştirdiği gözlenmiştir. Özellikle %2 oranında bakır katkısının Zn-40Al alaşımının sertlik ve mekanik özelliklerini olumlu etkisinin çok fazla olduğu ortaya koyulmuştur.  Böylece %2 oranında bakır içeren Zn-40Al-2Cu alaşımı yeni bir alaşım olarak literatüre sunulmuştur. Bu üçlü alaşımının mekanik ve tribolojik özelliklerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar da giderek artan bir yoğunlukta devam etmektedir. Bu çalışmada Zn-40Al-2Cu alaşımına %0.1 oranında stronsiyum ilave edilerek bu alaşımın yapısal ve mekanik özelliklerinin geliştirilmesi ve elde edilecek olan yeni Zn-40Al-2Cu-0.1Sr alaşımının ısıl işlem görmüş ve görmemiş durumlardaki mekanik özellikleri incelenmesi amaçlanmıştır.