Türkiye'deki Paeonia Türlerinin Barkod Dizilerinin (ITS-rDNA, matK Ve rbcL) Belirlenmesi, Kök Özütlerinde HIV-1 ve M-MIV Revers Transkriptaz (RT) İnhibitörlerinin Araştırılması ve Saflaştırılması


Akyüz Turumtay E. (Yürütücü), Turumtay H., Özhatay N., Kaya E.

TÜBİTAK Projesi, 2020 - 2023

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Ekim 2020
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2023

Proje Özeti

Revers transkriptazlar (RT), viral genomların replikasyonu için gerekli DNA polimerazlardır. Viral rahatsızlıklara neden olan virüsler geniş bir dağılım gösterir ve revers transkriptazları inhibe eden ilaçlar-inhibitörler viral rahatsızlıkların tedavisinde önemlidir. Mevcut RT inhibitörlerine ilaveten, model RT enzimleri (HIV-1 ve M-MLV RT gibi) kullanılarak yeni inhibitör moleküllerin araştırılması çalışmaları çok sayıda gelişmiş laboratuvarda yürütülmektedir. Yeni inhibitörlerin doğal kaynaklardan tanımlanması kullanılabilirlikleri açısından çok önemlidir. Yürüttüğümüz ön çalışmalarda Paeonia daurica türünün çeşitli kısımlarında RT’lere yönelik inhibitör etki araştırılmıştır ve özellikle kök kısmında güçlü etki belirlenmiştir (DEMİR VD., 2019). Bu bulgular Türkiye’de dağılış gösteren Paeonia (Şakayık) türlerinin RT inhibitörleri yönünden bir rezervuar olabileceğini ve karşılaştırmalı bir çalışma ile bu özelliklerinin belirlenmesi ve inhibitör etkili moleküllerin saflaştırılmasının özgün ve ekonomik sonuçlar üreteceğini göstermiştir. Ancak Paeonia türleri ile bu tür bir çalışmaya başlarken, moleküler yöntemleri kullanarak Türkiye’deki Paeonia türlerinin tanımlanması ve mevcut karışıklığı gidermenin de bir gereklilik olduğu gerçeği ortaya çıkmıştır. Çünkü literatürde tür isimleri ve sayılarında zamanla farklı kayıtların bildirildiği görülmektedir. Barkod dizileri kullanılarak tür tanımlamalarının yapılması, her daim doğru Paeonia türünün seçilmesini sağlayacaktır