Akyüz Turumtay E. (Yürütücü), Turumtay H., Özhatay N., Kaya E.
TÜBİTAK Projesi, 2020 - 2023
Revers
transkriptazlar (RT), viral genomların replikasyonu için gerekli DNA
polimerazlardır. Viral rahatsızlıklara neden olan virüsler geniş bir dağılım
gösterir ve revers transkriptazları inhibe eden ilaçlar-inhibitörler viral
rahatsızlıkların tedavisinde önemlidir. Mevcut RT inhibitörlerine ilaveten,
model RT enzimleri (HIV-1 ve M-MLV RT gibi) kullanılarak yeni inhibitör
moleküllerin araştırılması çalışmaları çok sayıda gelişmiş laboratuvarda
yürütülmektedir. Yeni inhibitörlerin doğal kaynaklardan tanımlanması
kullanılabilirlikleri açısından çok önemlidir. Yürüttüğümüz ön çalışmalarda Paeonia daurica türünün çeşitli
kısımlarında RT’lere yönelik inhibitör etki araştırılmıştır ve özellikle kök
kısmında güçlü etki belirlenmiştir (DEMİR VD., 2019). Bu bulgular Türkiye’de
dağılış gösteren Paeonia (Şakayık)
türlerinin RT inhibitörleri yönünden bir rezervuar olabileceğini ve
karşılaştırmalı bir çalışma ile bu özelliklerinin belirlenmesi ve inhibitör
etkili moleküllerin saflaştırılmasının özgün ve ekonomik sonuçlar üreteceğini
göstermiştir. Ancak Paeonia türleri
ile bu tür bir çalışmaya başlarken, moleküler yöntemleri kullanarak
Türkiye’deki Paeonia türlerinin
tanımlanması ve mevcut karışıklığı gidermenin de bir gereklilik olduğu gerçeği
ortaya çıkmıştır. Çünkü literatürde tür isimleri ve sayılarında zamanla farklı
kayıtların bildirildiği görülmektedir. Barkod dizileri kullanılarak tür
tanımlamalarının yapılması, her daim doğru Paeonia
türünün seçilmesini sağlayacaktır