Akademik Veri Yönetim Sistemi
ÖZGÜMÜŞ O. B. (Yürütücü), YILDIZ S.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2025
Antibiyotik direnci, gelişmekte olan ülkelerde yaygın bir sorun olup, intestinal sistemde bulunan kommensal bakterilerden patojen mikroorganizmalara hareketli genetik elemanlar (plazmidler, integronlar vb.) ile aktarılarak insan sağlığı için risk oluşturmaktadır. Enterobacterales familyası üyelerinde antimikrobiyal direncin yüksek oranda gözlenmesi ve özellikle E. coli gibi intestinal sistemde baskın türlerin direnç genlerini içermesi antimikrobiyal direncin yayılmasında potansiyel risk oluşturmaktadır. Antimikrobiyal direnç hayvanlarda ve çevre mikrobiyolojisinde de sorun yaratmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği "Tek Sağlık" yaklaşımı ile bu sorunun çözülmesi için çeşitli disiplinlerin birlikte çalışması gerekmektedir. Bu çalışma, insan dışkısından izole edilen ampisiline dirençli (Ampr ) E. coli suşlarının antibiyotik duyarlılıklarını ve beta laktamaz direnç genlerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada Rize Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji laboratuvarına Mart – Mayıs 2023 tarihleri arasında gönderilen gaita örneklerinden izole edilen 65 adet Ampr E. coli suşu kullanıldı. Suşların tanımlanması ve antimikrobiyal duyarlılıkları VİTEK 2 sistem ile yapıldı ve GSBL üretimleri çift disk sinerji testi ile tarandı. Toplam DNA ekstraksiyonları fenol:kloroform:izoamil alkol yöntemi ile yapıldıktan sonra beta laktamaz genleri (blaTEM, blaSHV ve blaCTX-M) ile sınıf 1 ve sınıf 2 integron varlıkları polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) ile araştırıldı. İntegronların değişken bölgelerinin amplikonlarının DNA dizileme analizi ile antibiyotik direnç gen kasetleri belirlendi. Suşların %60,6’sının amoksisilin/klavulonata, %63,1’ inin siprofloksasine ve %63,1’ inin trimetoprim/sülfametoksazole dirençli olduğu görüldü. Ayrıca aminoglikozid grubu (amikasin ve gentamisin) antibiyotiklere %1,5 oranında direnç saptanırken karbapenem grubu (imipenem ve meropenem) antibiyotiklere karşı direnç görülmedi. Suşların 19’ unun (%29,2) GSBL ürettiği tespit edildi. Suşların 39’ unun (%60) blaTEM, birinin (%1,5) blaSHV ve 16’ sının (%24,6) blaCTX-M genleri taşıdığı saptandı. Sınıf 1 ve sınıf 2 integron içerikleri sırası ile 37 suş (%56,9) ve bir suş (%1,5) olarak bulundu. İntegronların 3 tanesi boş olarak saptanırken diğerlerinde aadA1, dfrA7, dfrA17, blaOXA-1 ve lnuF gen kasetleri tespit edildi. Bu çalışmanın sonuçları, xv antimikrobiyal direncin moleküler epidemiyolojisine ve dirençle mücadelede yapılacak diğer bilimsel çalışmalara “Tek Sağlık” çerçevesinde bilgi zemini açısından katkı sağlayacaktır.