Özet

Dünya nüfusuna paralel olarak tüketimin de artması atık miktarlarında da önemli bir artışa yol açmıştır. Gerek dünyada gerekse ülkemizde üretilen atıkların büyük bir oranı hane halkı tarafından üretilen atıklardan oluşmakta ve bu atıklar belediyeler tarafından yönetilmektedir. Türkiye’ de 2022 verilerine göre belediyelerde oluşan toplam atık miktarı yıllık 32.422.000 ton, toplanan atık miktarı yıllık 30.284.000 ton, kişi başı ortalama günlük atık miktarı 1,03 kg ve geri dönüşüm oranı %30,3’tür. Yani, toplanan atıklar büyük oranda çöp depolama alanlarına gönderilmekte ve bu durum da çeşitli çevre sorunlarına yol açmaktadır. Bu bağlamda insanları atık depolama şekilleri ve çevreye zararları konusunda eğitmek, geri dönüşümün avantajlarını anlatmak ve çöp üretme alışkanlıklarını değiştirmek önem kazanmaktadır. Sürdürülebilir bir çevre için atıkların geri dönüşümünün artırılması ve tüketim alışkanlıklarının değiştirilerek atık üretim miktarlarının azaltılması gerekmektedir.

Bu bilgiler ışığında, yapacağımız proje çalışmasında Rize İli Fındıklı İlçesi Aksu Atatürk Ortaokul öğrencilerinin katı atıkların depolama yöntemleri ve geri dönüşüm hakkındaki farkındalıkları ölçülerek yapacağımız eğitim çalışmalarından sonra farkındalıklarında bir artış olup olmadığı araştırılacaktır. Böylece, proje sonucunda öğrencilerin atıkların depolama alanlarında depolanmasının çevreye olan zararlarını ve geri dönüşümün önemini kavraması ve atık üretme alışkanlıklarının değiştirilmesi üzerinde katkıda bulunacağımızı beklemekteyiz. İnceleyebildiğimiz literatür ölçeğinde, yapılan benzer çalışmalarda öğrencilerin geri dönüşüm farkındalıklarının araştırıldığı görülmüş, atıkların depolama yöntemlerinin çevreye verebileceği zararların farkındalıklarının ve atık üretme alışkanlıklarının değiştirilmesinin konu alındığı çalışmaya rastlanmamıştır.

Araştırma ile ilgili bir makale yazılması, okul müfredatına sürdürülebilir çevre ve atık yönetimi, atık depolama ve geri dönüşüm içeriklerine sahip bir ders konulmasının sağlanması, öğrencilere atık depolama yöntemlerinin çevreye verebileceği zararlar ve doğru depolama yöntemleri hakkında farkındalık oluşturulması, öğrencilerin katı atık üretme alışkanlıklarının değiştirilmesi, bu alanda yapılacak öğrenci projeleri için örnek teşkil etmesi, hazırlanan materyal örneklerinin diğer okullarda da kullanılabilmesi projemizden beklenen yaygın etkilerdir.

Araştırmamızda kullanacağımız soru formlarıyla yapacağımız ön test ve son test uygulamalarından elde edilen veriler, seçilecek bir istatistik paket programı kullanılarak McNemar ve Marginal Homogeneity testleriyle analiz edilecek ve sonuçlar raporlanacaktır.