Yapay Zekâ Destekli Tefsir Yorumlarında Manipülasyon Riski: Bakara Suresi 62. Ayet Üzerine Bir Durum Çalışması


Büyükada S., Yıldırım B.(Yürütücü), Müzennet B.

TÜBİTAK Projesi, 2209-A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı, 2025 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2025
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2025

Proje Özeti

Bu araştırma, yapay zekâ teknolojisinin tefsir yorumlarındaki etkilerini, imkânlarını ve risklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Örnek olay olarak Bakara Suresi 62. Ayet seçilmiş; klasik (Taberî, Fahreddin Râzî) ve çağdaş müfessirlerin yorumları yapay zekâ desteğiyle analiz edilmiştir. Çalışmada, yapay zekânın bağlamdan bağımsız analiz yapma eğiliminin tefsir metinlerinde anlam kaymalarına ve manipülasyon risklerine yol açabileceği değerlendirilmiştir. Ayrıca, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencileriyle yapılan yarı yapılandırılmış mülakatlar aracılığıyla, yapay zekâya dair farkındalık, algı ve tutumlar nitel yöntemle analiz edilmiştir. Böylece hem akademik literatüre katkı sunulması hem de dijital çağda tefsir faaliyetlerinin etik sınırlarının belirlenmesi hedeflenmiştir.