Delihasan Sonay F. (Yürütücü), Mazlum R. E., Başçınar N., Usta N.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2026
Ülkemizde çay bitkisinin (Camellia sinensis) üretimi, işlenmesi ve piyasaya sürülmesi Doğu
Karadeniz Bölgesi’nde gerçekleşmektedir. Üretimin büyük bölümü Rize ilinde
gerçekleşmektedir. Çay bitkisinin işlenmesi esnasında oluşan çay atığı, toplam
üretimin % 2-4’ünü oluşturabilmektedir. Bu atık kompost oluşturma, organik
gübre, ısınma, fenolik bileşen içeriği, vb. alanlarda kullanılmıştır. Çay
bitkisinin besin olarak kullanımı ise geviş getiren hayvan grupları ve tavuk
yemi yapımında sınırlı kalmıştır. Besin değeri, antioksidan, antikanserojenik
ve antiaterosklerotik özellikleri bakımından değerli olan çay bitkisi ve çay
bitki ürünleri farklı alanlarda değerlendirilmelidir.
Koi balıkları (Cyprinus carpio) renkli, hareketli ve tüm ortamlara kolay adaptasyonu yönleriyle Dünya süs balıkçılığı pazarında çok tercih edilen türlerden bir tanesidir. Çeşitli çevresel koşullara uyum sağlayan, omnivor beslenen tür birçok bitkisel besini tüketmektedir. Bu çalışmada, bitkisel ve hayvansal yemleri tüketmeyi seven Koi balıkları için çay fabrika atıklarının ilave edileceği Koi balık yemlerinin (Kör Kontrol grubu (KK) (ticari Koi yemi kullanılacaktır), %0 Çay Çöpü (K), %10 Çay Çöpü (ÇÇ10); %15 Çay Çöpü (ÇÇ15) ve %20 Çay Çöpü (ÇÇ20) yapılması ve bu yemle beslenen balıkların büyüme performansı, sindirim zamanı ve enzimleri, büyüme gen ekspresyonu, kan parametreleri, balıketinin proksimate değişimleri ve denemelerde kullanılan çay atığı katkılı balık yeminin ekonomik analizlerinin araştırılması amaçlanmıştır.