TÜBİTAK Projesi, 2025 - 2026
Okulda spora katılım, ergenlerde kötü ruh
sağlığına karşı koruma sağlamanın proaktif bir yolu olarak öne çıkmaktadır;
çünkü okul temelli spor programları, nispeten düşük maliyetle ve minimum aile
bağlılığı ve kaynaklarıyla fiziksel aktivite sunmaktadır. Son yıllarda sporun genç ergenlerin gelişiminde önemli
rolü olduğu üzerine çalışmalar yapılmıştır. Okul sporları, sosyalleşme ve toplumla bütünleşme vasıtasıdır. Çünkü okul sporları,
fert açısından sağlığın korunmasına, boş zamanların sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesine
katkıda bulunan ve modern hayatın güçlüklerine karşı daha etkili bir mücadele
imkânı veren, toplum seviyesinde ise sosyal ilişkileri zenginleştiren bir
faaliyettir. Okul sporlarının öğrencilerin sosyal ve duygusal gelişimlerinin
yanı sıra bilişsel gelişimlerine de katkı sağlayabilmesi muhtemeldir. Bu
proje çalışmasında da okul sporlarına katılımın akademik başarının
belirleyicileri olduğu düşünülen, akademik dayanıklılık, akademik motivasyon
ve akademik tükenmişlik üzerindeki etkisi ele alınacaktır. Akademik başarının
incelendiği araştırmalarda öğrencilerin dönem sonu ya da genel not
ortalamalarına göre başarılarının değerlendirildiği görülmektedir. Bu durum
akademik başarının sağlıklı bir şekilde ortaya konulmasında bir sınırlılık
olarak düşünülebilir. Bu çalışmada ise akademik başarının çok yönlü ele
alınması araştırmanın bir özgünlüğü olarak ele alınabilir. Bir diğer ifade ile bu çalışma akademik
başarıyı etkileyen faktörleri geniş kapsamlı ele alan ve okul sporlarına
katılımın rolünü inceleyen kesitsel bir araştırmadır. Ayrıca bu çalışmanın
spora katılımı sadece lisanslı olarak kulüplerde spor yapan sporcular olarak
değil aynı zamanda okul sporları ile ele alması bakımından da literatüre
katkı sağlayabilecek nitelikte olabileceği düşünülmektedir. Bu
araştırmanın örneklemini Rize ili Merkez ilçesinde farklı lise türlerinde öğrenim
gören 15-18 yaş arası yaklaşık 400 öğrenci oluşturacaktır. Araştırmada
kartopu örnekleme yöntemi kullanılacaktır. Katılımcıların bazı kişisel
özelliklerine ilişkin bilgi toplamak amacıyla araştırmacı tarafından
hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, akademik motivasyonlarını belirlemek için
Akademik Motivasyon Ölçeği, akademik tükenmişlik düzeylerini ölçmek için
Akademik Tükenmişlik Ölçeği ve akademik dayanıklılıklarını ölçmek için
Akademik Dayanıklılık Ölçeği uygulanacaktır. Araştırmadan
elde edilen verilere öncelikle normallik testleri uygulanacaktır. Sonrasında
betimleyici istatistikler, yüzde ve frekans bilgileri elde edilecektir. Hipotez
testleri için ise bağımsız gruplar için T testi/Mann Whitney U testleri
uygulanacaktır. Kavramlar arası ilişkiler ise Pearson/Spearman testleri ile
incelenecektir. Hipotez testleri sayesinde okul
sporlarına katılım sağlayan ve sağlamayan gruplar arasındaki farklılıklar
gözlemlenebilecektir. Verilerin istatistiksel analizi SPSS programı ile
yapılacaktır. Analizlerde p=0.05 esas alınacaktır. Araştırma
sonuçlarının potansiyel olarak uluslararası dergilerde yayınlanabilecek
düzeyde olması hedeflenmektedir. Araştırma sonuçlarından Milli Eğitim
Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı faydalanacaktır. Çıkan sonuçlara göre
okullarımızda okul sporlarına katılımın önemi vurgulanabilecek; fiziksel
aktivite ya da beden eğitimi ve spor dersleri önem kazanacaktır. Projenin
sonuçlarında yola çıkarak yüksek lisans ve doktora çalışmaları
yapılabilecektir. Okul sporlarına katılım sağlamak öğrencilerin sadece
psikomotor becerilerinin gelişimine değil aynı zamanda bilişsel yetilerinin
gelişimine de katkı sağlayabilir. Dahası, okul sporlarına katılmın çocuk ve
ergenlerin çok yönlü gelişimine katkı sağladığı görülebilecek ve “sağlam kafa
sağlam vücutta bulunur” sözü bilimsel bulgular ile desteklenmeye
çalışılacaktır.
|