Akademik Veri Yönetim Sistemi
Özdemir Çelik B.(Yürütücü), Onus A. N., Tuna M., Polat İ., Boyacı H. F., Cebeci E., et al.
TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2025
Sunulan bu projede amaç; patlıcan ıslah
programlarını ilerletmek elektrofüzyon tekniği kullanarak pratik olarak
uygulanabilir ve aktarılabilir yeni bir elektrofüzyon tekniği geliştirmektir. Bu
amaçla proje kapsamında haploid ve diploid protoplast hücre kaynakları
kullanılarak elektrofüzyon yapılacak ve patlıcan için önemli bazı biyotik ve
abiyotik stres faktörlerine dayanıklılık genlerinin yabani formlarından kültür
formuna aktarımı sağlanacaktır. Projede patlıcanın iki önemli yabani akrabası
olan ve klasik olarak yapılan melezlemelerde fertil birey elde edilemeyen S. aethiopicum
ve S. sisymbriifolium ile S. melongena’dan ait geliştirilen iki adet
ıslah hattı kullanılacaktır. Hücre kaynağına bağlı olarak somatik hibridizasyon
için iki farklı yöntem kullanılacaktır. İlk yöntemde protoplast füzyon
çalışmalarında protoplast kaynağı olarak iki yabani türden anter kültürü
yoluyla elde edilecek olan haploid (n) bitkilerin yaprak mezofil hücreleri ve
kültür formlarından mikrospor kültürü yoluyla elde edilecek olan haploid (n)
kallus hücrelerinin elektrofüzyon yoluyla somatik hibridizasyonu (2n)
gerçekleştirilecektir. İkinci yöntemde ise yabani ve kültür formarının diploid
(2n) yaprak mezofil hücreleri füzyona tabi tutulacak, elde edilecek tetraploid
birey (4x) anter kültürü ile dihaploid (2n) hale getirilecektir. Projede
bitkisel materyallerin ploidi seviyeleri flow sitometri ile belirlenecektir.
Elektrofüzyon sonucunda elde edilen somatik hibritlerde morfolojik
karakterizasyon ve döl verimliliği belirlenecek, somatik hibridizasyon SNP
markırlarla doğrulanacaktır. Proje kapsamında geliştirilecek elektrofüzyon
protokolü, klasik yöntemlerle başarıya ulaşılmayan patlıcan ıslah
programlarında kullanılmak üzere sektöre aktarılacaktır. Bu sayede ıslah
çalışmaları için süreyi kısaltıp maliyeti azaltacak ve yeni yerli patlıcan
çeşitlerinin geliştirilmesini sağlayacak bir bir çözüm ortaya çıkacaktır.