Akademik Veri Yönetim Sistemi
Serbest K., Mohammed A. H.(Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2024
Azo boyar madde kompleksleri kromofor grupların önemli bir sınıfını oluşturur Azo (-N=N-) ve imin (C=N) gruplarını birarada içeren ligandlar azo-imin veya azo-Schiff bazları olarak sınıflandırılır. Bunların metal kompleksleri lazerler, sıvı kristal ekranlar, tekstil, deri, plastik endüstrisi, korozyon önleme, kataliz, gibi pek çok alandaki uygulamaları için çalışılmaktadır [1] [2]. Azo bileşiklerinin uygun termal özelliklere ve absorbsiyon bantlarına sahip olmasından dolayı optik kaydetme özellikleri son derece yüksektir. Bu özelliği sayesinde azo boya metal kompleksleri DVD-R ‘ların kaydedici katmanında kullanılır [3]. Az sayıda toksik olduğu bildirilenlerin yanında çok sayıda azo bileşiği farmosetik ve kozmetiklerde kullanılmaktadır [4]. Antimikrobiyal, antitümör, antimantar ve antikanser gibi çeşitli biyolojik aktivitelere sahip olmalarından dolayı azo-imin kompleksleri aynı zamanda tıpta da uygulama alanı bulmaktadır [5].
Süperoksit radikal anyonları (O2˙−), DNA’nın tahribine, yaşlanmaya ve kanser gibi pekçok diğer hastalıklar ile sonuçlanan hücrelerin oksidatif tahribine sebep olurlar. Süperoksit dismutazlar (SOD) Fe, Mn, Cu/Zn gibi aktif geçiş metali merkezi içeren oksidoredüktazlar sınıfından metaloenzimlerdir ve oksijenli solunum yapan organizmalarda bir çok anlık ve enzimatik realsiyonlarda oluşan süperoksit radikallerini katalitik olarak etkisiz hale getirmede rol alırlar [6]. Schiff bazlarının Cu(II), Ni(II) ve Zn(II) gibi çeşitli metal kompleksleri antioksidan ve antikanser aktiviteleri rapor edilmektedir [7][8]. Dinükleer yapıların biyolojik aktivitelerinin mononükleer yapılara göre daha yüksek olduğu bildirilmektedir [9]. Ayrıca fenantrolin içeren metal komplekslerinin radikal süpürme etkinlikleri de rapor edilmektedir [10].
Proje kapsamında, daha ileri bir araştırma konusu olması beklenen bir çalışmanın öncülü olarak bis(azo)-Schiff bazı ligandının mononükleer metal kompleksleri ve fenatrolin birimi içeren binükleer metal komplekslerinin sentezi, spektroskopik karakterizasyonları ve termal davranışlarının incelenmesi planlanmıştır.