Akademik Veri Yönetim Sistemi
Arıkan M., Üçüncü U.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2016 - 2021
Millî Mücadele dönemine, yani 1918-1923 yılları arasına odaklanan bu çalışma, özel olarak bu dönemde Türk kamuoyunda ortaya çıkan dış politika yaklaşımları üzerinde duracaktır. Bu dönemi tam olarak anlayabilmek için hem uluslararası güç dengelerini hem de Türkiye’de gelişen dış politika yönelimlerini iyi okumak ve değerlendirmek gerekir. Çalışmamızda, öncelikle bu hususun temini gözetilecektir.
Konu ele alınırken temelde Türk kamuoyunun dış politika gelişmeleri karşısında geliştirdiği yönelimler ve tavırlar irdelenecektir. Bu minvalde Türk kamuoyunun takip edilebileceği en önemli kaynak olarak dönemin gazete ve dergileri incelenecektir. Başlangıç itibariyle Türkiye’nin farklı bölgelerinde yayın yapan gazetelerden Hâkimiyet-i Milliye, Anadolu’da Yenigün, İstikbâl, Açıksöz, Babalık, Peyâm-ı Sabah, Alemdar, Tanin, Akşam, Vakit, Vatan, Albayrak, Varlık, Satvet-i Milliye, Yeni Adana ve Ferdâ gibi gazeteler taranacaktır. Ayrıca Küçük Mecmua, Sebilürreşad ve Kızılay dergileri de bu kapsamda değerlendirmeye alınacaktır. Gazete ve dergilerin seçiminde Millî Mücadele’yi destekleyen yayınların yanında muhalif olanların da değerlendirilecek olması, dönemin farklı eğilimlerinin tespit edilebilmesi açısından olukça önemlidir. Farklı siyasî ve ideolojik arka planlara sahip bu gazete ve dergilerin başta Millî Kütüphane, TBMM Kütüphanesi, Bayezit Kütüphanesi, Ahmet Faik Barutçu Kütüphanesi ve İzmir Kent Müzesi’nden temin edilmesi planlanmaktadır.
Bu çalışmanın tamamlayıcı unsurlarından biri de, Türk basınında yer alan dış politikaya yönelik haberlerin ve eğilimlerin arşiv vesikaları eşliğinde tartışılması olacaktır. Başta ATASE, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi ve 2017’de açılması beklenen Dışişleri Arşivi’ndekiler olmak üzere döneme ışık tutacak arşiv vesikaları temin edilerek gazete ve dergilerde yer alan haber ve yorumlar değerlendirilecektir. Bu çerçevede TBMM’de gerçekleşen tartışmalar da dikkate alınacak ve döneme ait zabıt cerideleri taranacaktır. Böylelikle tez, sağlam bir analize ve zengin bir içeriğe kavuşturulacaktır. Çalışmanın tamamlanmasıyla Millî Mücadele ve dış politika konularında yeni perspektiflerin ortaya çıkarılması beklenmektedir.