Demirci M. E.(Yürütücü), Bekiryazıcı F.
TÜBİTAK Projesi, 2025 - 2026
TÜIK verilerine göre ülkemizde son 10 yılda yaklaşık 12 milyon adet trafik kazası meydana gelmiş, bu kazalarda 59.934 vatandaşımız hayatını kaybetmiş ve 2.924.412 vatandaşımız yaralanmıştır. Trafik kazaları sürücü kusurları, yolcu kusurları, yaya kusurlar, yol kusurları ve taşıt kusurları olmak üzere çeşitli nedenlere bağlı olarak gerçekleşebilir. Ancak trafik kazaları ile ilgili mevcut raporlar genellikle sürücü veya taşıt kusurlarına odaklanmakta, yol ve çevre düzenlemelerinin kazalardaki payını yeterince ortaya koymamaktadır. Yolun eğimi, genişliği, pürüzlülüğü, çukurlar, tümsekler, çökmeler, çatlaklar, yol üzerine dökülen ve yol güvenliği tehlikeye atan sıvı ve katı atıklar, kavşak, refüj ve yol kenarlarında kullanılan bitkiler, aydınlatmalardan kaynaklanan kusurlar vb. gibi nedenler kazalara sebep olabilir ya da kazanın ana sebebinin yanında ikincil etken olarak gerçekleşebilir. Bu proje, karayolu peyzaj özelliklerinin trafik güvenliği üzerindeki etkisini incelemeyi, yol ve peyzaj düzenlemelerinin kazalardaki rolünü sistematik olarak ele alan bir model sunmayı amaçlamaktadır. Çalışmada, Rize iline ait son 5 yılın trafik kazası verileri, Emniyet Genel Müdürlüğü, Karayolları Bölge Müdürlüğü ve TÜİK’ten alınarak kazaların yoğunlaştığı bölgeler detaylı olarak incelenecek. Çalışma alanlarındaki karayolu peyzajına dair altyapı, üstyapı ve peyzaj unsurları (zemin kaplaması, refüj ve yol kenarı bitkilendirmesi, aydınlatmalar, işaret levhaları, şerit çizgileri, yol genişliği ve eğimi gibi) ve yolun geometrik özellikleri incelenerek, kaza verileri ile bu özellikler arasında bir ilişki olup olmadığı istatistiksel analizler ile değerlendirilecektir. Elde edilen veriler ışığında yolun geometrik özelliklerinden veya peyzaj unsurlarından kaynaklanan hataların düzeltilmesine yönelik öneriler yapılacaktır. Çalışma sonucunda elde edilenler karayollarının mevcut güvenlik seviyelerini değerlendirmek için kullanılabilir bir rehber şeklinde düzenlenecektir. Bu şekilde karar alıcıların yol ve peyzaj düzenlemelerinde iyileştirme yapmalarını sağlayacak ve kazaların azaltılmasına yönelik öneriler sunacaktır.