RAKICI S. (Yürütücü), YILMAZ A.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2023 - 2025
RT, ağrıyı azaltma, metastatik
kemik işlevleri iyileştirme ile hastaların genel yaşam kalitesini artırma
yeteneği nedeniyle kemik metastazlarını yönetimine standart bir tedavi
modalitesi haline gelmiştir. Ağrı
yönetimine ek olarak, kırıklar ve omurilik sıkışması gibi kemik metastazlarıyla
ilişkili komplikasyonları önlemede etkilidir. Bu daha iyi yaşam süresi ile sonuçlanabilir. Ağrının izlenmesi,
skorlanması ölçülebilir hale gelmesi çok önemlidir. Kliniğimize başvuran
hastaların ağrıyı derecelendirilmesi ve tedavi yanıtının daha kolay ve pratik
bir çözümle ifade etmesini sağlayan bir revize ağrı ve yanıt skalası
geliştirildi. Hastalarının sosyokültürel özelliklerine göre geliştirilmesi
hastaların ağrıyı ve ağrı regresyonunu ifade etmesi kolaylaşır. Böylece
hastaların ifade ettiği öznel ağrı değerlendirmeleri nesnel biyokimyasal
değerlendirmelerle birleştirilerek kanser ağrısı tedavisi daha iyi izleyebilir,
müdahaleleri ayarlayabilir ve hasta sonuçları iyileştirebilir hale getirilmiş
olur.
NT,
bEP, TRPV1 ve OXA gibi biyokimyasal ağrı belirteçleri, kemik metastazları olan
kanser hastalarında ağrı modülasyonunda önemli roller oynar. NT, tümör büyümesi
sırasında yükselerek ağrı duyarlılığını artırabilir. Endojen bir opioid olan bEP,
genellikle ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur ve kanserle ilişkili stres veya
iltihaplanma nedeniyle artabilir. TRPV1, iltihaplı mediyatörlerin varlığında
uyarılır ve genellikle kanserde artan ağrı algısına yol açar. OXA uyarılma ile
bağlantılıdır ve tümör yüküne ve tedavi yanıtlarına göre ağrı deneyimlerini
etkileyebilir. Kan sayımı parametreleri, özellikle nötrofil, lökositleri,
vücudun iltihaplı yanıtını gösterir. Yükselen nötrofil seviyeleri genellikle
aktif hastalığı veya tedavi reaksiyonlarını işaret eder ve bu da metastazlardan
kaynaklanan iltihaplanmaya bağlı ağrı seviyeleriyle ilişkilendirilebilir. Kemik
metastazlarını yönetmek için yaygın bir tedavi yöntemi olan RT hem biyokimyasal
belirteçleri hem de kan parametrelerini etkiler. Tümörün küçültmek ve ağrıyı hafifletmeyi
hedefler ancak başlangıçta radyasyon doku cevabı enflamasyona neden olabilir ve
bu da NT ve TRPV1 gibi belirteçlerde geçici artışlara yol açabilir. Sonuç
olarak, etkili RT tümör yükünü azaltarak, potansiyel olarak ağrı seviyelerini
düşürür ve beraberinde biyokimyasal ağrı belirteçleri, kan parametreleri ve RT
sonuçları arasında birçok karmaşık etkileşim gerçekleşir. Kemik metastazları
olan kanser hastalarında biyokimyasal belirteçler ağrı yönetimi stratejilerini
önemli ölçüde etkiler ve tedaviyi optimize etmek için bu değişkenlerin kapsamlı
bir şekilde anlaşılmasının gerekliliğini düşünüyoruz.