Akademik Veri Yönetim Sistemi
Eminoğlu A. (Yürütücü), Vural M. E., Yıldız C.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2024
Vesiküler
monoamin taşıyıcıları (VMAT'ler), norepinefrin, dopamin ve serotoninin
presinaptik olarak depo veziküllerine paketlenmesinde rol oynarlar. Yetersiz
veya fazla nörotransmitter salınımı nörokimyasal işlevi ve nörotransmisyonu
değiştirebildiğinden, VMAT'ler psikiyatrik bozukluklarda biyolojik araştırmalar
için önemli bir hedeftirler. 2008 yılında gerçekleştirilen bir çalışmada; dini
deneyimlerle ilişkili bireysel-transendental zihinsel durumların, “Tanrı Geni”
olarak adlandırılan VMAT-2 varlığında değiştiği öne sürülmüştür. Sonraki
yıllarda dini inancın
(maneviyatın) nörofarmakoljik ilişkileri çalışılmış ve dini inancın önde gelen
nörokimyasal bir özellik olarak dopaminerjik sistemi aktive ettiği
desteklenmiştir. Bunun yanı sıra VMAT1 varyantlarının duygusal işleme
süreçlerinde rol oynadığı ortaya konmuştur. Bu çalışmalarda VMAT-1 ve VMAT-2
genlerinin farklı varyantlarının bireyde dini inanca yatkınlığa neden olduğu
iddia edilmiş ancak, epigenetik temelleri üzerinde durulmamıştır. Planlanan bu
projede seçilecek olan farklı dindarlık düzeylerine (yüksek ve düşük
etkiye sahip olanlar), inanç/dünya görüşüne (deist, ateist, agnostik vb.),
cinsiyete, eğitim alanına (sosyal veya sayısal bölümler), yaş gruplarına
(ergenlik ve ilk yetişkinlik dönemleri) ve eğitim düzeylerine (farklı
sınıflardan) sahip 60 (altmış) kişilik bir gruptan alınacak kan örneklerinde
VMAT1 (Slc18A1) ve VMAT2 (Slc18A2)
genlerinden elde edilecek mRNA ve DNA’lardan sırası ile RT-qPCR yöntemi
ile bu genlere ait ekspresyon seviyelerinin ve polimorfik oldukları bilinen
VMAT genlerinin, seçilen gruplar arasında ki polimorfizmleri incelenerek, Allah
inancının ve dini yaşayışın monoamine taşıyıcılar VMAT1 ve VMAT2 gen ekspresyon
ve polimorfizim düzeyleri üzerine etkileri belirlenecektir. Altmış katılımcıya
"Dini İnanç Tutum Ölçeği", “Bireysel İnançsızlık Eğilimi: Ateizm
Ölçeği” ve “Çoklu Ekran Bağımlılığı Ölçeği” uygulanacaktır. Her üç ölçek de
5'li likert tipinde olup, katılımcılar özbildirime dayalı görüşlerini ilk iki
ölçekte "1=hiç katılmıyorum" ile "5=tamamen katılıyorum"
olarak ifade eder iken üçüncü ölçekte“1=Hiçbir zaman” ile “5=Her zaman”
arasında bir derecelendirme üzerinden puanlayacaktır.