Boyacı H. F. (Yürütücü), Gümrükçü E., Topçu V., Tepe A., Cebeci E., Çalışkan S., et al.
TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi, 2015 - 2019
Patlıcan Solanaceae familyasında domates, biber ve patatesten sonra insan beslenmesi için en önemli
türdür. Türkiye‟de hem açıkta hem de örtüaltında yetiştirilen patlıcanın çeşit sayısı diğer türlere göre
oldukça azdır. Mevcut çeşitler biyotik stres koşullarından etkilenmekte ve önemli verim kayıpları ile
karşılaşılmaktadır. Biyotik streslerin etkilerini azaltmak veya önlemek için yoğun şekilde kimyasal
mücadele yapılmaktadır. Kullanılan kimyasallar insan ve çevre sağlığını olumsuz etkilemektedir.
Biyotik streslerin etkilerini kontrol etmenin en güvenli yolu bu etmenlere karşı dayanıklı çeşitler
geliştirmektir. 2015–2019 yılları arasında Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü‟nde yürütülen
bu proje kapsamında Türkiye‟de patlıcan yetiştirilen alanlarda biyotik stres etmeni olarak karşılaşılan
Fusarium oxysporum f. sp. melongenae, Verticillium dahliae, nematod (Meloidogyne incognita ırk
1), kırmızıörümcek, Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis‟e karşı patlıcan çeşitlerinin ve
ıslah hatlarının reaksiyonları ortaya konulmuş, buna ilaveten patlıcanın yabani akrabaları genitör
olarak kullanılarak bu hastalık ve zararlı etmenlerine karşı nitelikli materyaller geliştirilmesi için
çalışmalar yapılmıştır. Bitkilerin hastalıklara karşı reaksiyonları klasik metotlarla inokülasyon
şeklinde gerçekleştirilmiştir. Hastalık etmenlerinden Fusarium’a dayanıklılık hem klasik hem de
moleküler metotlar kullanılarak test edilmiştir. Bu materyallerin ıslah programlarında kullanılması ile
kısa sürede birden fazla etmene dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesine olanak sağlanmış olunacaktır.