Özgümüş O. B. (Yürütücü), Sandallı C.
TÜBİTAK Projesi, 2007 - 2009
Bu çalışmada Trabzon’un 10 deresinden izole edilen koliformlardaki
antibiyotik direncinin moleküler karakterizasyonu ve sınıf 1 integron gen kaset
taşıyıcılığı araştırıldı. Toplam 183 izolatın antimikrobiyal hassasiyet
testleri disk difüzyon ve agar dilüsyon yöntemiyle yapıldı. Ampisilin,
streptomisin, trimetoprim, tetrasiklin ve kloramfenikole karşı sırasıyla %58,
%51.9, %24, %28.4 ve %12.5 oranında dirence rastlandı. On iki (%6.5) farklı filogenetik
orijinli koliformda moleküler büyüklükleri 52 ile >147 Kbp arasında değişen kendini
transfer edebilen direnç plazmitleri tespit edildi. Ampisilin, tetrasiklin,
trimetoprim, streptomisin ve nalidiksik asit dirençleri transfer edilebilen
dirençler arasındaydı. Transfer edilebilir nalidiksik asit direncine qnrS geni
aracılık etti ve Türkiye’de çevre orijinli bakteride gösterilen ilk plazmit
aracılı kinolon direnci olarak belirlendi. On dört suşta PZR ile (%7.6) sınıf 1
integron tespit edildi ve bazılarının plazmit üzerinde kodlandığı tespit
edildi. Sınıf 1 integronların DNA dizi analizleri integronları dfrA1, dfr2d,
dfrA7, dfrA16, dfrA17, aadA1, aadA5, blaOXA-30 gibi gen kasetleri taşıdığını
gösterdi. dfrA16 geni taşıyan bir sınıf 1 integron ilk defa bir Citrobacter
koseri izolatında bulundu. Tetrasiklin direnci doğal çevrelerde antibiyotik
direncinin moniterazizasyonunda kullanılan anahtar bir belirteçtir. Toplam 52 tetrasikline
dirençli koliformda PZR ile tetA, tetB ve tetC genleri tarandı ve sekiz suşta (%15.3)
tetA, on (%19.2) suşta tetB ve bir (%1.9) suşta her iki gen tespit edildi.
Trabzon’daki derelerin çoğul ilaç dirençli enterik bakterilerin ve çevrede
antimikrobiyal direnç determinantları için bir rezervuarı olabileceği kanısındayız.
Halk sağlığı açısından gerçek risk direnç genlerinin çevre bakterilerinden
insan patojenlerine transferidir.