Masa Tenisi Sporcularının Etkili Karar Verme Becerilerinde Duygusal Zekâ Özelliklerinin Rolü


Çakır G., Atmaca R. N.

TÜBİTAK Projesi, 2025 - 2026

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2025
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2026

Proje Özeti

Masa tenisi, hızlı refleksler, konsantrasyon, yüksek motivasyon ve zihinsel odaklanma gerektiren bir spor dalıdır. Dahası,  masa tenisinde daha yüksek teknik kapasiteye sahip oyuncular, sınırlı karar süresi içinde yeterli hız sergiler, topun dönmesini sağlar ve kontrollü vuruş gücü ile koordineli hareket sergilerler. Masa tenisi sporcularının performansları üzerinde etkili olabilecek unsurlardan biri etkili karar verebilme becerileridir. Gerek literatürden elde edilen bulgular gerekse de kuramsal bilgiler duygusal zekâ özelliklerinin etkili karar verme becerileri üzerinde etkisinin olabileceğine işaret etmektedir. Bu bakış açılarından yola çıkarak bu çalışmanın temel sorunsalı, masa tenisi sporcularının etkili karar verme becerileri üzerinde duygusal zekâ özelliklerinin etkili olup olmadığıdır. Araştırmanın sorunsalına paralel olarak bu araştırmanın amacı, masa tenisi sporcularının etkili karar vermelerinde duygusal zekânın rolünü ortaya koymaktır.

Literatürde sporcuların etkili karar vermelerinde duygusal zekânın rolüne ilişkin çalışmaların sınırlı olması, ayrıca masa tenisi sporcularında bu ilişkiye dair çalışmaya rastlanılmaması, yine bu çalışmanın sporcularda duygusal (duygusal zekâ)-zihinsel (etkili karar verme) bileşenler arasındaki ilişkiyi incelemesi, yani araştırmada sportif performansın boyutlarının çok yönlü ele alınması bu proje çalışmasının özgün değerleri arasında gösterilebilir.

Bu araştırmanın örneklemini 18 ve üzeri yaş yaklaşık 400 masa tenisi sporcusu oluşturacaktır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılacaktır. Katılımcıların bazı kişisel özelliklerine ilişkin bilgi toplamak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Duygusal Zekâ Özellikleri Ölçeği-Kısa Form ve Sporda Etkili Karar Verme Ölçeği uygulanacaktır. Araştırmada veri toplama süreci Rize ile çevresinde yüz yüze, diğer illerde ise Google Doc formu vasıtası ile çevrimiçi gerçekleştirilecektir. Araştırmadan elde edilen verilere öncelikle normallik testleri uygulanacaktır. Sporcuların genel özelliklerinin belirlenmesi için yüzde, frekans dağılımları incelenecektir. Sonrasında sporcuların araştırmada yer alan ölçek ve alt boyutlarından elde ettikleri tanımlayıcı istatistikler incelenecektir. Son olarak duygusal zekânın etkili karar verme üzerinde etkili olup olmadığını belirlemek için basit doğrusal regresyon analizi uygulanacaktır. Veriler p=0.05 anlamlılık düzeyinde sınanacaktır.

 

Araştırma sonuçlarının potansiyel olarak uluslararası dergilerde yayınlanabilecek düzeyde olması hedeflenmektedir. Araştırma sonuçlarından Milli Eğitim Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı faydalanacaktır. Çıkan sonuçlara göre okullarımızda okul sporlarına katılımın önemi vurgulanabilecek; fiziksel aktivite ya da beden eğitimi ve spor dersleri önem kazanacaktır. Projenin sonuçlarında yola çıkarak yüksek lisans ve doktora çalışmaları yapılabilecektir. Okul sporlarına katılım sağlamak öğrencilerin sadece psikomotor becerilerinin gelişimine değil aynı zamanda bilişsel yetilerinin gelişimine de katkı sağlayabilir. Dahası, okul sporlarına katılmın çocuk ve ergenlerin çok yönlü gelişimine katkı sağladığı görülebilecek ve “sağlam kafa sağlam vücutta bulunur” sözü bilimsel bulgular ile desteklenmeye çalışılacaktır.