VIRÜS SALGINININ TÜRKÇEYE ETKISI ÜZERINE BIR ARASTIRMA


Creative Commons License

Gökçe B., Düğdü E. E.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2023

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Haziran 2021
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2023

Proje Özeti

Küresel olarak yayılan ve yüksek hastalık/ölüm ile sonuçlanan büyük çaplı mikrop yayılmasına salgın denilmektedir. Salgın; insanları sosyal, ekonomik, duygusal, maddi ve manevi olarak etkilemektedir. Bu etki aynı zamanda dil üzerinde de değişimlere yol açar ve yeni kelimeler dilimize girer. Dilin etkilenmesi çok doğal bir olaydır çünkü dil, canlı bir varlıktır ve yüzyıllar boyunca diğer dillerden etkilenerek ilerler. Salgınla dilimize yeni kelimeler girmiş ve ister istemez dilimiz etkilenmiştir. Örneğin insanlar; pandemi, entübe, pik gibi kelimeleri günlük hayatta kullanmaya başlamışlardır. Bu örneklerle dilimize giren kelimeler salgın dolayısıyla dile giriş yapmış kelimelerdir. Daha önceki yüzyıllarda çeşitli edebi, göç, savaş veya komşuluk ilişkileriyle etkilenen dil bu sefer bir hastalık sebebiyle etkilenmiştir. Virüs kaynaklı bir salgın olan bu hastalık ana dilimiz olan Türkçeyi etkisi altına almıştır. İletişim kurup sosyalleştiğimiz dilimize yabancı kelimelerin girmesiyle birlikte dilimizde ve dil kullanım bilincimizde yozlaşmalar meydana gelmiştir. Bu durum ise Türkçenin güncel sorunu halindedir. İnsanların yabancı dil düşkünlükleri ve yabancı dillere olan tutkuları dili tahrip eden bir husus olmuştur.

İnsanların Türkçeyi bir bilim dili olarak görmemesi, sözlük, ders kitabı ve programlarında yabancı kökenli kelimelerin kullanılması dil için bir sorun teşkil eder. Tüm bu sorunların birleşmesiyle yabancı kelimeler dilimizi çok hızlı şekilde etkilemiştir. Bu araştırma ile salgının dilimiz üzerinde ne gibi etkileri olduğunu öğrenilmiş ve yarattığı tahrip derecesi gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu bağlamda araştırmada 34 sorudan oluşan nicel veri toplama yöntemi olan anket virüs salgının Türkçe üzerine olan etkisini ortaya çıkartmak için hazırlanmıştır. Anketin örneklemi olarak Trabzon-Rize şehirleri seçilmiş, 11-14,15-18, 19-29, 30-40, 41-52, 53-64, 65+yaş aralığındaki insanların, salgının dil üzerindeki etkisini saptamak amacıyla hazırlanıp sorulmuştur. Bu soruları cevaplandıran yaş aralıkları ile eğitim durumları ile ilgili de sorular cevaplanmıştır. Soruları yönelttiğimiz ilkokul, ortaokul, lise, lisans ve lisansüstü öğrenim görmüş veya görmekte olan bireylerden topladığımız veriler sayesinde salgının Türkçeye olan etkileri açısından daha çok veri elde edilmiştir. Bu illerden belirlenmiş olan yaş grubu, meslek sektörü cinsiyet ve eğitim durumlarıyla ilgili anket soruları sorulup virüs salgının Türkçeye olan etkileri ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Türkçe bilinci, Türkçe duyarlılığı, Türkçenin güncel sorunları