Sıçanlarda valproik asit ile indüklenen otizm modelinde cerebellum morfolojisinin stereolojikolarak incelenmesi


Yücel F., Alpay M.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2017 - 2021

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Kasım 2017
  • Bitiş Tarihi: Haziran 2021

Proje Özeti

İnsan otizm spektrum bozukluğu, genetik ve çevresel olmak üzere farklı şekilde tanımlanmış nörodavranışsal problemlerin heterojen bir grubudur. İnsanlarda otizme neden olan teratojenlerden biri de valproik asittir. Bu özelliği nedeniyle otizm spektrum bozukluğunun hayvan modelinin oluşturulmasında sıklıkla kullanılan bir madde halini almıştır. Oluşturulan deney modelleri üzerinden beyinde yapılan çalışmalarda beyin kütlesinde azalma, hipocampus’a ait nöron sayısında azalma, Purkinje hücre sayısında azalma gibi veriler elde edilmiştir.

Farelerde cerebellum gelişimi embriyonal 7. gün ile postnatal 30.  gün arasında 6 haftalık bir zaman diliminde gerçekleşir (Purkinje hücrelerinin prenatal gelişimi embriyonal 13-16 günler ve granül hücreleri postnatal 2.-3. hafta). Makro ve mikronöronların bu farklı gelişim süreçleri nedeniyle; hayvanlara intrauterin dönemde ve postnatal hayatta valproik asit uygulanması planlanmaktadır.

Bu çalışmada, valproik asitin yavru sıçanların cerebellum’u üzerindeki histopatolojik etkilerinin stereolojik metodlarla kantitatif olarak araştırılması amaçlanmıştır.

Elde edilecek verilerin, merkezi sinir siteminde, nöronal dejenerasyona yol açan hastalıkların etki mekanizmalarının daha iyi anlaşılmasına ve tedavisi için geliştirilebilecek yöntemlere katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.