Akademik Veri Yönetim Sistemi
Karaköse Ö. F., Şahin E. (Yürütücü), Büyükada S.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2026
Bu proje, XVIII. yüzyıl Osmanlı düşünce geleneğinin dikkat çekici isimlerinden Muhammed Hasan er-Rizevî’nin Hâşiye alâ Risâleti’l-Kıyâs li-Mûsâ et-Tokâdî adlı eserini bilimsel olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Rizevî’nin, Tokâdî’nin kıyas risalesine yazdığı bu hâşiye, Osmanlı mantık geleneğinde yorum ve öğretim faaliyetinin nasıl iç içe geçtiğini gösteren özgün bir örnek niteliğindedir. Araştırma, eserin mevcut yazma nüshalarının tespiti, tahkikli metninin hazırlanması ve kıyas teorisine ilişkin kavramsal çözümlemenin yapılması üzerine odaklanmaktadır. Proje, klasik tahkik geleneğinin metin merkezli titizliğini, modern içerik analiziyle birleştirerek çok katmanlı bir inceleme çerçevesi sunmaktadır. Yazma nüshalar karşılaştırılarak güvenilir bir metin ortaya konacak, ardından metinde kullanılan temel mantık kavramlarının anlam alanı, bağlam içindeki kullanımı ve Tokâdî’nin metniyle ilişkisi çözümlenecektir. Bu süreçte, Osmanlı hâşiye geleneğinin pedagojik yönü ve yorumlayıcı yapısı da dikkate alınarak Rizevî’nin mantık düşüncesine katkısı yeniden değerlendirilecektir. Proje sonucunda, Rizevî’nin eserinin tahkikli metni ve kavramsal analiz raporu hazırlanacak, bulgular akademik bir makale olarak yayımlanacaktır. Proje, hem Osmanlı mantık tarihi araştırmalarına yeni bir kaynak kazandırmayı hem de Rize’nin taşra merkezli ilmî birikimini gün yüzüne çıkarmayı hedeflemektedir.