Akademik Veri Yönetim Sistemi
Şahin Ö. S. (Yürütücü), Peşman E., Çakıcı F., Kahramanoğlu E.
Teknopark, 2022 - 2023
Bu proje kapsamında, deniz araçlarının seyir ve demirleme halinde yalpa
problemlerine çözüm üretmek amacıyla bir otomatik kontrollü hareket edebilen
elektrikli bir fin kanat sistemi geliştirip tasarımının yapılması
hedeflenmektedir.
Yalpa
kanat sistemleri, su hattının altına monte edilen ve rüzgâr ya da dalgalar
nedeniyle oluşan yalpa hareketini azaltmak için gövdeden yana doğru çıkan
yüzgeç görünümlü sistemlerdir. Yalpa kanat sistemleri sabit kanatlar olabildiği
gibi, aktif olarak kontrol edilebilen hidrolik ya da mekanik tahrikli hareketli
kanatlar da mevcuttur. Bu sistemlerin çalışma esası, oluşan yalpaya karşı ters
yönde bir tepki oluşturarak dengelemeye dayanmaktadır. Gemi seyir halindeyken,
iskele ve sancak taraflarından dışarıya uzanan kanatların üzerinden akan suyun
yönü, kanat açısının ayarlanması vasıtasıyla değiştirilerek, aşağı ya da yukarı
yönde stabilizatör etkisi meydana getirir. Yalpa kanatları, kontrolcü
vasıtasıyla kendi ekseni etrafında döndürülebilir. Geminin iskele tarafındaki
yalpa kanadı, geminin ilerleme yönü ile pozitif hücum açısı yapacak şekilde
döndürülmüşse buna karşılık sancaktaki yalpa kanadı da negatif hücum açısı
yapacak kadar döndürülür. Bu işlem ile geminin iskele tarafında yukarıya,
sancak tarafında aşağıya doğru kaldırma kuvvetleri elde edilir. Bu kuvvetlerin
yalpa ekseni etrafında oluşturdukları moment kuvvetleri gemiyi sancak tarafına
doğru meyil yapmaya zorlar. Geminin yapmış olduğu yalpa hareketini sönümlemek
için yalpa kanatlarının oluşturacağı moment kuvvetleri, kanatlar için
tasarlanmış bir kontrol sisteminden alınan veriler vasıtasıyla elde edilir.