Dinamik Trim ve Stabilite Kontrol Sistemi


Şahin Ö. S. (Yürütücü), Sancak C.

TÜBİTAK Projesi, 2016 - 2017

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Temmuz 2016
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2017

Proje Özeti

Dinamik trim ve stabilite kontrolü sistemi, kayıcı ve yarı-kayıcı teknelerin bilinen tüm trim ve stabilite problemlerine ekonomik bir çözüm üreterek yakıt tasarrufu sağlayacak ve tekneleri daha konforlu hale getirecek bir sistemdir. 

Yatlarda ve gezi amaçlı teknelerde en çok aranan kriterlerden birisi konfordur. Fakat tekneler seyir halindeyken dinamik yapısı gereği trim ve yalpa gibi konforu azaltıcı etkilere maruz kalırlar. Bu istenmeyen etkilerin başlıca sebebi teknenin altındaki akıştan dolayı oluşan basınç alanıdır. Bu basınç alanı teknede trim ve yalpa gibi istenmeyen etkilere neden olmaktadır. Ayrıca tekne hızlandıkça baş tarafın kısmen havaya kalkması sonucu etkiyen dirençler artar ve teknenin performansı düşer. Bu olumsuz etkileri en aza indirebilmek için dinamik trim ve stabilite kontrol sistemi tasarlamayı amaçlanmaktadır.

Üretilmesi planlanan trim ve stabilite kontrol sisteminin çalışma prensibi tekne altında oluşan basınca karşı dinamik direnç panelleri sayesinde karşı bir etki oluşturup tekneyi hem iskele-sancak hem de baş-kıç doğrultusunda dengeleme esasına dayanmaktadır. Sistem iki temel kısımdan oluşmaktadır. Mekanik sistem dinamik direnç panellerini içermekte ve elektronik aksam ise otomatik stabilite ve trim kontrolü için gerekli donanım ve yazılımı içermektedir. Direnç panellerinin tahriki elektrik servo motor ile sağlanacaktır. Kontrol kaptan tarafından kumanda sistemi vasıtasıyla yapılabileceği gibi ayrıca gyro sensörler sayesinde tam otomatik moda geçilebilecektir. Tekneler için trim ve stabilite kontrol sistemleri oldukça yeni bir teknolojidir ve çok az sayıda yabancı firma tarafından üretimi yapılmaktadır. Fakat bu sistemin ülkemizde üretimi henüz söz konusu değildir. Ülkemizde hala ithal edilen bu sistemi yerli üretime kazandırmayı ve cari açığın kapatılmasına katkı sağlanacaktır.