II. Uluslararası Dede Korkut Eğitim Araştırmaları Kongresi, Bayburt, Türkiye, 3 - 05 Ekim 2024, ss.209-211
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında 2024 yılı içinde öncelikle öğretim programları güncellenmiş, ardından buna uygun biçimde ders kitapları 1, 5 ve 9. sınıflarda öğrenim gören öğrenciler için yeniden tasarlanmıştır. Dolayısıyla söz konusu ders kitaplarının özellikleri ve ne tür yenilikleri içerdikleri konusunda araştırma yapma gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda araştırmanın amacı, 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı’ndaki yenikleri belirlemek ve Türkçe Öğretim Programı’na uygunluğunu değerlendirmektir. Nitel araştırma yaklaşımına göre yürütülen bu araştırmada doküman incelemesi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Araştırmanın inceleme nesnesini 2024 yılında hazırlanan MEB Yayınları 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçları, yenilenen Türkçe ders kitabının geçmiş dönemdeki kitaplara nazaran belirgin farklılıklar içerdiğini göstermektedir. Bu farklılıkların birincisi tasarımdır. Kitap içerisinde seçilen resim, görsel, sembol, karakter ve ikonların ilgi çekici biçimde hazırlandığını söylemek mümkündür. Bir diğer önemli değişiklik, kitabın tamamıyla dört temel dil becerisini geliştirici yönüdür. Etkinlikler taksonomiye uygun biçimde, nitelikli içerikler ile hazırlanmıştır. Kademeli sorumluluk devri modeli ile öğretmenden öğrenciye doğru bir bilgi aktarımı söz konusudur. Bu model ile öğretmenin rehberliğinde öğrencilerin öğrenme çıktılarını kalıcı yaşantılara dönüştürmesi desteklenmiştir. Böylelikle kritik becerilerin öğrencilere kazandırılmasında yeni bir yaklaşım ortaya koyulmuştur. Öğrencinin her metin sonunda ölçme değerlendirmeler ile öz yeterliliğinin sorgulaması da önceki kitaplardan farklılaşan bir özelliktir. Bunların yanı sıra tema sonlarında düzenlenen kontrol noktaları ve üretim atölyeleri öğrencilerin öğrendikleri bilgileri denetlemesi ve bunlardan hareketle yeni bir ürün ortaya koyması açısından düşünülmüş önemli yeniliklerdendir. Etkinliklerin hemen hepsinde sezdirme yöntemi, örnekten kurala gitmek gibi güncel öğretim teknik ve yöntemlerinin kullanılması da eğitim bilimlerinde öğrenilen kuramsal bilgilerin uygulamalı olarak da hayata geçirildiğinin bir kanıtıdır. Kitabın hem tema sayısının azaltılması hem de konu içeriğinin sadeleştirilmesi yüzeysel öğrenmeler yerine derinlemesine öğrenmenin önünü açmaktadır. Kullanılan metinler ve etkinlikler ile yaşama yakınlık ilkesinin önemsendiği ve içerik yönü hafifletilen Türkçe dersinin gerçek yaşamdaki değeri öğrenciye kazandırılmaya çalışılmaktadır. Sonuç olarak hazırlanan 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı’nda eğitim bilimlerinin gerektirdiği esaslara dayalı, öğrencileri hayata hazırlayan, ezber ve kuru bilgiyi dayatmaktan ziyade hayatilik ilkesi kapsamında fayda sağlayacak bilgiyi sezdirme yoluna gidildiği, yenilikçi yöntem ve tekniklerle, yeni öğrenme yaklaşımlarıyla geniş bir hareket alanı açılan öğretmenin tam anlamıyla rehber ve rol model konumunun güçlendirildiğini belirtmek mümkündür.