Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akademisyen Yayınevi Kitabevi, Ankara, 2024
Tarihsel süreçleri çok az düşünerek ders alma eğilimindeyiz; geçmişteki tıbbi uygulamaları incelerken nereden nereye gelindiğini ve derin etkilerini fark ediyoruz. Kapsamlı bir disiplin olarak eski çağlardan beri var olagelen tıp, son 100 yılda hem teknik beceriler hem de karmaşık araştırma verilerine ilişkin bilgi düzeyi bakımından ileri terapötik gelişmişlik düzeyine ulaşmıştır. Bununla birlikte, hastalıklar sebebiyle insan ıstırabının yoğun yaşandığı eski çağlara ilişkin veri arşivleri; etik, bakım ve tedavi alanlarındaki olumsuz resimlerin karanlık yüzünü göstermektedir. Tarihsel süreçten çıkarılması gereken dersler nelerdir? Bir zamanlar tıbbi tedavilerin özü olarak düşünülen bazı yaklaşımların “ürkütücü ve insanlık dışı yanları” nedeniyle terkedilmek zorunda kalınarak, aslında hiçbir zaman tıbbi tedavilerin doğal bir bileşeni olamadıklarını göstermişlerdir. Korkunç etkileri nedeniyle terkedilmiş tedavilerde ortak payda “eksik insanı dokunuş, eksik duygusal destek” olduğu fark edilmektedir. Örneğin psikiyatrik hastalıklarda uygulanan insanı dokunuştan yoksun “tecrit”in etkilerine bakıldığında hastayı tedavi etmekten ziyade hastanın artan psikolojik semptomlara ilaveten bedenen de tam bir çöküş ile sonlandığı görülüyor.
Tarihsel bağlamda genel bir bakış sunduğumuz bu kitap tüm, kültürleri birbirine bağlayan tarih boyunca tıbbi hastalıkların yönetiminin kesintisiz sürekliliğinin açık bir göstergesidir. Tıbbi hastalıkların tedavilerine ilişkin toplumsal anlayış ve tepkileri yansıtan farklı uygulamalar, modern tedavilerin ortaya çıkışına kadar devam etmiştir.
Bu kitap projemiz ile geçmişin tozlu raflarının kıyı ve köşelerinde ayrı ayrı duran unutulmuş tıbbi tedavi ve uygulamalar; alanında uzman akademisyenler ve tıp öğrencileri tarafından toplanarak belge ve fotoğraflarla bir kitapta toplanarak, gelecek için kanıtlara dönüştürüldü. “Unutulmuş Tedaviler” kitabımızda, geçmişten günümüze kadar tarihin akışı içinde hemen hemen tüm tıp dallarında, zamanın şartlarında göre uygulanan, daha sonra terkedilen ve günümüzde kullanılmayan tedaviler nedenleri ile anlatılmaktadır. Kitabımızda multidisipliner bir ekip ile akademisyenler mümkün olduğunca tıp öğrencileri ile beraber çalıştı. Böylece öğrenciler tarihin akışında birçok alanda neler yaşandığını görebilme olanağı sağlanmış oldu. Bu sayede, öğrenciler tıp alanına dar bir bakış açısından ziyade daha geniş bir perspektif kazanacak ve tıbbın gelişimini anlama fırsatı bulacaklar.
Günümüzde çoğu tıp kitabı genellikle belirli bir branşa özel seçilmiş konuları içermektedir. Bu durum branşlar arasındaki farklılıklara paralel olarak doktorların hastalara genel ve bütünsel yaklaşım bakımından zorluklara neden olabilmektedir. Tıp, farklı uzmanlık alanları ile geçmişten günümüze bir bütündür ve biliyoruz ki, bir bütün onu tamamlayan birçok parçanın birleşiminden oluşur. Bu kitap bu bakış açısının oluşmasına yardımcı olacaktır.