5 th INTERNATIONAL WEST ASIA CONGRESS OF TOURISM RESEARCH, Van, Türkiye, 24 - 26 Eylül 2021, ss.92-106
Batı Avrupa’da sanayileşme ve kentleşme süreçlerine entegre olarak ortaya çıkan dışarıda yemek yeme olgusu modernleşmenin önemli bir göstergesi olarak görülmektedir (Scholliers, 2008). Özellikle 2. Dünya savaşının ardından dünya genelinde gözlenen sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmelerin ardından ülke mutfaklarında da bu gelişmelerin etkisi hissedilmiştir (Beardsworth ve Keil, 2012). Modernleşme ve kentleşmenin etkisiyle birlikte 18. yüzyıl ortalarında modern restoran kavramı Fransa’da ortaya çıkmıştır (Shore, 2008). Paris’te temelleri atılan restoran kavramı tüm dünya genelinde geniş yankılar uyandırmıştır. İlk aşamada restoran bireyleri zinde tutmak ve şifa vermek için çorba servis edilen yer olarak bilinmekteydi. İlerleyen safhalarda et ve diğer birçok yemeğin yapıldığı ve servis edildiği mekanlar haline evirilmiştir. Tüketiciler ilk zamanlarda restoranlara fizyolojik ihtiyaçlarını gidermek için gitseler de daha sonraki evrelerde sosyalleşmek, eğlenmek ve iyi vakit geçirmek için bu mekanları kullanmışlardır. Hatta günümüzde kimin hangi restorana gittiği bir sosyal statü göstergesi haline gelmiştir. Durum böyle olunca tüketiciler farklı nedenlerden dolayı dışarıda yemek yeme alışkanlıkları kazanmışlardır. Bireyleri dışarıda yemek yemeye yönlendiren nedenler arasında birçok faktörü saymak mümkündür. Ancak içerisinde bulunduğumuz pandemi döneminin etkisi ile yiyecek ve içecek endüstrisinin zarar gördüğünü söylemek yanlış olmayacaktır. Covid-19 korkusu, devletlerin aldığı mobilite sınırlamaları ve engelleri, gibi bazı sebeplerle bireylerin dışarda yemek yeme eğiliminin azaldığı söylenebilir. Tüketicilerin evlerinden çıkarak eski normallere dönebilmesi için önerilen çözümlerden birisi de aşılanma olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak aşılama faaliyetlerinin başarıya ulaşabilmesi için toplum tarafından benimsenmesi ve kabul görmesi gerekir. Toplumun aşıya güvenmemesi ve nihayetinde nüfusun yeterli çoğunluğunun antikorlu olmaması durumunda pandemi döneminin sona ermesi pek mümkün görünmemektedir. Bu çalışmada, insanların covid-19 aşısına güvenleri ile dışarıda yemek yeme eğilimleri arasında olumlu bir etki olduğu varsayılmaktadır. Bu bağlamda Rize genelinde yaşayan yerel halk üzerinde bir uygulama yapılması planlanmaktadır. Elde edilen verilerin analizi ile oluşturulan model sayesinde, toplumun covid-19 aşısına güveni ile dışarda yemek yeme eğilimlerine yönelik bulgular ortaya konulmuş ve ilgili paydaşlar için öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Aşıya Güven, Dışarda Yeme Eğilimi, Covid-19