Doğum Sonu Dönemde Prematüre Bebeklerde Konforu Artıracak Kanıta Dayalı Uygulamalar


Altay G., Küçükoğlu S.

3. Uluslararası 4. Ulusal Doğum Sonu Bakım Kongresi, Ankara, Türkiye, 16 - 18 Eylül 2021, cilt.1, ss.48-53

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.48-53
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Konfor kavramı son zamanlarda yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde çok daha sık kullanılan bir terim haline gelmiştir. Planlanan zamandan çok daha erken bir süreçte kendileri için en konforlu yer olan anne karnından ayrılmak zorunda kalan prematüre bebeklerin yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde konfor düzeylerini artıracak kanıta dayalı uygulamalara gereksinimleri vardır. Kolcaba tarafından geliştirilen konfor kavramı, ferahlama, huzura kavuşma ve sorunların üstesinden gelebilmek için temel insan gereksinimlerini karşılama deneyimi olarak ifade edilmektedir. Ağrı, yoğun bakımda yatan hastalarda konforu alt üst eden bir deneyimdir. Prematüre bebeklere yenidoğan yoğun bakım ünitesine yattığı andan itibaren çok sayıda ağrı verici invaziv veya noninvaziv girişimde bulunulmaktadır. Bu ağrılı girişimler arasında, uygun olmayan pozisyon verilmesi, mekanik ventilasyona bağlı olmak, aspirasyon, orogastrik/nazogastrik sonda kullanımı, sık sık uygulanan rutin hemşirelik bakımı, tanı ve tedavi amaçlı uygulanan invaziv girişimler yer almaktadır. Ağrılı girişimler, bebeklerin fizyolojik parametrelerini, uyku-uyanıklık süresini, büyüme ve gelişmesini olumsuz yönde etkileyerek, prematüre bebeklerde konfor düzeyini azaltmaktadır. Aynı zamanda ağrı, yenidoğanlarda enerji depolarının boşalmasına ve büyüme için gerekli olan enerjinin harcanmasına sebep olur. Tüm bu nedenlerden dolayı, yenidoğanın iyileşme ve taburculuk süreçleri olumsuz etkilenmektedir. Konforun, prematüre bebeklerde iyileşme sürecini etkileyen en önemli öğelerden biri olduğu bilinmektedir. Doğum sonu dönemde ebe/hemşirelerin yenidoğanların konfor düzeyini artırıcı stratejiler geliştirmesi ile yenidoğan yoğun bakım ünitesinde takip edilen prematüre bebeklerde konforu sağlayıcı hemşirelik yaklaşımları ön plana çıkmıştır. Literatür incelendiğinde konforu artırıcı çalışmalar ile bireyselleştirilmiş gelişimsel bakım uygulamalarının örtüştüğü gözlenmiştir. Bu uygulamalar ağrılı ve stresli girişimler esnasında yenidoğanlarda konforu artırmayı, ağrı ve stresi azaltmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde uygun ve konforlu pozisyon vermek, masaj yapmak, oral glikoz solüsyonları vermek, kanguru bakımı yapmak, besleyici olmayan emme ve kundaklama/sarmalama gibi girişimler uygulanmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda, doğum sonu dönemde ebelerin ve yenidoğan yoğun bakımda çalışan hemşirelerin prematüre bebeklerde konforu artıracak uygulamalar hakkında bilgi sahibi olması ve bebekleri bu yönde desteklemesi oldukça önemlidir. Bu derlemede doğum sonu dönemde prematüre bebeklerde konforu artıracak kanıta dayalı uygulamaları sunmak amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Prematüre, Doğum sonu dönem, Konfor, Kanıta dayalı uygulama