3. Uluslararası 4. Ulusal Doğum Sonu Bakım Kongresi, Ankara, Türkiye, 16 - 18 Eylül 2021, cilt.1, ss.48-53
Konfor kavramı son zamanlarda yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde çok daha sık kullanılan bir terim haline gelmiştir.
Planlanan zamandan çok daha erken bir süreçte kendileri için en konforlu yer olan anne karnından ayrılmak zorunda
kalan prematüre bebeklerin yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde konfor düzeylerini artıracak kanıta dayalı uygulamalara
gereksinimleri vardır. Kolcaba tarafından geliştirilen konfor kavramı, ferahlama, huzura kavuşma ve sorunların üstesinden
gelebilmek için temel insan gereksinimlerini karşılama deneyimi olarak ifade edilmektedir. Ağrı, yoğun bakımda yatan
hastalarda konforu alt üst eden bir deneyimdir. Prematüre bebeklere yenidoğan yoğun bakım ünitesine yattığı andan
itibaren çok sayıda ağrı verici invaziv veya noninvaziv girişimde bulunulmaktadır. Bu ağrılı girişimler arasında, uygun
olmayan pozisyon verilmesi, mekanik ventilasyona bağlı olmak, aspirasyon, orogastrik/nazogastrik sonda kullanımı, sık
sık uygulanan rutin hemşirelik bakımı, tanı ve tedavi amaçlı uygulanan invaziv girişimler yer almaktadır. Ağrılı girişimler,
bebeklerin fizyolojik parametrelerini, uyku-uyanıklık süresini, büyüme ve gelişmesini olumsuz yönde etkileyerek,
prematüre bebeklerde konfor düzeyini azaltmaktadır. Aynı zamanda ağrı, yenidoğanlarda enerji depolarının boşalmasına
ve büyüme için gerekli olan enerjinin harcanmasına sebep olur. Tüm bu nedenlerden dolayı, yenidoğanın iyileşme ve
taburculuk süreçleri olumsuz etkilenmektedir. Konforun, prematüre bebeklerde iyileşme sürecini etkileyen en önemli
öğelerden biri olduğu bilinmektedir. Doğum sonu dönemde ebe/hemşirelerin yenidoğanların konfor düzeyini artırıcı
stratejiler geliştirmesi ile yenidoğan yoğun bakım ünitesinde takip edilen prematüre bebeklerde konforu sağlayıcı hemşirelik
yaklaşımları ön plana çıkmıştır. Literatür incelendiğinde konforu artırıcı çalışmalar ile bireyselleştirilmiş gelişimsel bakım
uygulamalarının örtüştüğü gözlenmiştir. Bu uygulamalar ağrılı ve stresli girişimler esnasında yenidoğanlarda konforu
artırmayı, ağrı ve stresi azaltmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde uygun ve konforlu
pozisyon vermek, masaj yapmak, oral glikoz solüsyonları vermek, kanguru bakımı yapmak, besleyici olmayan emme
ve kundaklama/sarmalama gibi girişimler uygulanmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda, doğum sonu dönemde ebelerin
ve yenidoğan yoğun bakımda çalışan hemşirelerin prematüre bebeklerde konforu artıracak uygulamalar hakkında bilgi
sahibi olması ve bebekleri bu yönde desteklemesi oldukça önemlidir. Bu derlemede doğum sonu dönemde prematüre
bebeklerde konforu artıracak kanıta dayalı uygulamaları sunmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Prematüre, Doğum sonu dönem, Konfor, Kanıta dayalı uygulama