Akademik Veri Yönetim Sistemi
XII International Eurasian Educational Research Congress (EJER), Ağrı, Türkiye, 25 - 28 Haziran 2025, ss.276-277, (Özet Bildiri)
Problem Durumu
Teknolojik gelişmelere paralel ilerleyen sanayinin gelişmesi özellikle kapitalizm düşüncesinin ışığında kendini daha çok
ilerletmiştir. Tarihi süreçler boyunca insanlar gelişmeyi ve ilerlemeyi her geçen yıl hızını arttırarak hedeflemesi, tüketimin
toplum çılgınlığına dönüşmesine sebebiyet vermiştir. Gelişim süresince, yaşam konforunun arttırılması için daha fazla materyal
insan yaşamına dahil olmuş ve vazgeçilmez hale gelmiştir. Teknolojinin gelişmesi ve buna bağlı olarak artan gereksinimler birçok
atığın meydana gelmesine yol açmıştır. Özellikle içinde bulunulan yüzyılın sonuna doğru bu materyallerin ömürlerinin kısalması
ve hammadde döngülerinin kısıtlı olması; çevre kirliliği ve doğal kaynakların kendini yenileme hızına bağlı olarak hammadde
kaynaklarının tükenmesi gibi problemleri de beraberinde getirmiştir. Bu sebeple son zamanlarda topluma hizmet adına bu
atıklardan kurtulmak ya da bu kirliliği azaltmak için çeşitli projeler yapılmakta ve birçok kurum bu sorunu çözebilmek amacıyla
düşünülmüş uygulamalara çoğunlukla destek vermektedir. Sürdürülebilir, ileri dönüşüm ve geri dönüşüm gibi yöntemlerle
toplumun bilinçlenmesini sağlamak ve bu konuda tasarlanmış projelere destek vermek sorunun önemini vurgulamaktadır.
Toplumların çevre bilincinin arttığı günümüzde bir ürünün, üretimin ya da hizmetin maliyet ve performans gibi değerlendirme
kriterlerinin yanında; artık doğal kaynak kullanımı ve çevre sorunları gibi etkileri de karar verme süreçlerinde gittikçe daha sık
göz önünde bulundurulan faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Endüstriyel ürünler, diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de hızla gelişmektedir. Bu gelişime karşılık endüstriyel ürünlerden
plastik, tekstil, kâğıt, metal, cam vb. ürünlerin atık madde döngüsüne girmeden dönüştürülebilir olması ve yeni bir işlev
kazanması bu araştırmanın ana fikrini oluşturmaktadır. Endüstriyel ve sanayi ürünlerinde ham madde olarak kullanılan cam
dönüştürülmeye en elverişli madde olarak bilinmektedir. Başta mimari ve kullanılan ev içi ürünler olmak üzere yaşamın birçok
alanlarında cam maddesi bulunduğu için ulaşımı ve tedarik edilmesi kolay bir üründür. Atık maddelerin geri dönüşüm ya da ileri
dönüşüm yöntemlerine olan uyumu birçok sanatçının ilgisini çekmiş ve günümüz tüketim dünyasında farklı atık materyallerden
sanat eserleri üretmeyi tercih etmişlerdir. Özellikle kırılmış iş görmeyen camlar ileri dönüşüm yöntemi ile sanat türlerinde
kullanım için uygun görülmüştür. Bu çalışmada kırılmış ve işlevini yitirmiş olarak görülen camların Tiffany vitray tekniğinde
kullanılarak, sanatçıların camın sonsuz dönüştürülebilen yanını keşfetmesini, yarattığı sanatsal olanaklar ve sürdürülebilirliği
üzerine dikkat çekmeyi amaçlanmaktadır.
Araştırma Yöntemi
Etkinlik temelli bu araştırmada, veri aracı olarak kullanılmak üzere 20 kişilik bir grup oluşturulmuştur. Bu uygulamalı eğitimde
yer alan katılımcılara atık camlardan “Tiffany Vitray Tekniği” eğitimi verilmiştir. Şartlar ve koşullar, hedef alınan katılımcılara
göre belirlenmiş ve gerekli bilgileri içeren afiş tasarlanarak sosyal medya mecralarında paylaşılıp duyurusu yapılmıştır.
Belirlenen süreler içerisinde afişin üzerinde bulunan WhatsApp iletişim adreslerinden ulaşan katılımcılara başvuru için kişisel
bilgilerden oluşan katılım formu doldurtulmuştur. Projede yer alması gereken katılımcıların Rize ilindeki yerel ve amatör sanatçı
olması önem arz etmiştir. Katılımcı sayısı 20 kişi ile sınırlanmış ve onlarla ön görüşme yapılmıştır. Bu görüşme doğrultusunda
yeniden kullanıma önem veren ve sürdürebilir hayatı destekleyen sanatçılar, katılımcı olarak belirlenmiştir. Gerekli şartları
taşıyan 20 katılımcıyla gerçekleştirilmiş olan bu etkinlik her oturumda 5 katılımcı ile çalışarak 4 gün sürecek şekilde
tasarlanmıştır. Uygulama süreci fotoğraf ve videolarla kayıt altına alınmış ve aşamaların, uygulamacı tarafından planlandığı
şekilde gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini belirlemek amacıyla gözlemciler arası güvenirlik verisi toplanmıştır ve hazırlanmış
olan Gözlemci Güvenirlik Formuna işlenmiştir. Uygulama sonunda katılımcılardan çalışmanın yararları, önemi, öğretimi yapılan
tekniğin önemi ve gelecek çalışmalara fikir oluşturabilmesi adına düşüncelerini belirleyebilmek için sosyal geçerlik verisi
toplanmıştır.
Yer ve Hedef Kitle:
Çalışma ortamının Tiffany vitray tekniğinin şartlarına uygun, iyi havalandırılan ve güvenlik önlemlerinin alındığı açık bir alanda
yer alması gerekmektedir. 20 katılımcıdan oluşan etkinlik temelli projenin uygulaması dış mekân atölyelerinde düşünüldüğü için
Rize ilin merkezinde halkın yoğun olduğu açık hava ortamlarında gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Her ne kadar eğitim alan
ve uygulama yapan kişiler katılımcı grup olsa da onların desteğiyle asıl etki altına alınması istenen hedef kitle Rize merkezde
bulunan Eğitim şeklini gören halkın olması düşünülmektedir.
277
Araştırma sonucunda elde edilen ürünler ve sosyal geçerlik verileri betimsel analiz yöntemine göre analiz edilmiştir.
Beklenen/Geçici Sonuçlar
Yapılan alanyazın taramasında sanat alanında belirli bir grup ile yapılan deneysel çalışmaların yeterli düzeyde olmadığı
görülmesi sebebiyle ileriki araştırmalara örnek teşkil edebileceği düşünülmektedir. Çalışma sonucunda küçük atölyeler dahi
olsa çeşitli sebeplerle artık kullanılmayacak camların; yine evlerde, iş yerlerinde dolap, kapı vb. camları olarak kullanılan ve
yenileme amacıyla değiştirilip atık olarak nitelendirilen camların bu atölyelerce ileri dönüşüm ürünü olarak kullanılabileceğinin
farkına varılacağı beklenmektedir. Bununla birlikte sanatçıların sonsuz dönüşebilen bir materyal olarak camın sanatsal olarak
yarattığı imkanların farkına varmasını sağlayacağı düşünülmektedir. Camın endüstriyel olarak geri dönüşümünün yanında
sürdürülebilirliği desteklemek adına ileri dönüşümü ile de estetik ürünler elde ederek yeniden kullanıma kazandırılabileceği
ekolojik sanat çalışmalarına ilham olabileceği beklenmektedir.