Yabancılara Türkçe Öğretiminde Öğrencilerin Duygu Değeri Taşıyan Ünlemlerin İşlevlerini Algılama Düzeyleri


Creative Commons License

Sancı Uzun ., Kibar Furtun M. H., Çelebi S.

INTERNATIONAL JOURNAL OF LANGUAGE ACADEMY, cilt.2, sa.3, ss.302-318, 2014 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: INTERNATIONAL JOURNAL OF LANGUAGE ACADEMY
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source, ERIC (Education Resources Information Center), Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database
  • Sayfa Sayıları: ss.302-318
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Exclamations are one of the means to express emotions. In written texts their functions can be resolved from the context, but in oral expressions they can be resolved from the suprasegmental units with the context. The purposes of this study are to identify Turkish learners’ status of perception of emotion-involving exclamatory expressions that are unique to Turkish, and to emphasize the importance of suprasegmental units in perceiving and expressing emotions. In this descriptive study, sentences that include emotional exclamations were vocalized by experts and tape recorded. The recordings were then listened by pre-service teachers, whose native language is Turkish, to select recordings that convey the emotional meaning the best. Based on the selected recordings, the researchers developed “The Test to Assess Foreign Learners’ Perceptions of Emotional Value of Exclamations”, and modified the test after applying it to 20 Turkish pre-service teachers. After the recordings were listened by Turkish language learners, the final version of the test was administered to 40 foreign students, of B2 level, from Recep Tayyip Erdoğan University TÖMER (Turkish Learning Center), 20 of which were of Georgian origin and the remaining 20 were of Yemeni origin. The foreign students’ states of detection and identification of the functions of exclamations are determined by analyzing their answers of the test by using descriptive statistics. As results, it was found that foreign learners of Turkish at large failed to perceive different emotional values of exclamations; and that Yemeni learners’ were better at perceiving and identifying exclamations in Turkish than Georgian learners. It was suggested that language practices on emphasis and intonation would be beneficial to both native and secondary language learners of Turkish in order for them to understand exclamations properly and to express themselves using exclamations.

Duyguları ifade etmeyi sağlayan unsurlardan biri de ünlemlerdir. İşlevleri, yazılı metinlerde bağlamdan, sözlü ifadelerde ise bağlamla birlikte parçalar üstü birimlerden hareketle çözülebilir. Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin Türkçeye has duygu bildiren ünlem ifadelerini algılama durumlarını tespit etmek; duyguları algılamada ve iletmede parçalar üstü birimlerin önemini vurgulamaktır. Betimsel yöntem kullanılan çalışmada, farklı duyguları ifade eden ünlemlerin bulunduğu cümleler uzman kişilerce seslendirilerek kaydedilmiştir. Ses kayıtları, ana dili Türkçe olan 20 öğretmen adayına dinletilerek duyguyu en iyi ileten seslendirmeler tespit edilmiş; belirlenen seslendirmelere ilişkin hazırlanan “Yabancı Öğrencilerin Ünlemlerin Duygu Değerlerini Algılama Düzeylerini Belirleme Testi” ana dili Türkçe olan 20 öğretmen adayına uygulanarak teste son şekli verilmiştir. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi TÖMER’de öğrenim gören B2 seviyesinde 20 Gürcü ve 20 Yemenli olmak üzere toplam 40 yabancı öğrenciye ses kayıtları dinletildikten sonra hazırlanan test uygulanmış, yabancı öğrencilerin teste verdikleri cevaplar betimsel istatistik yöntemi ile analiz edilerek ünlemlerin işlevlerini algılama ve tanımlama durumları belirlenmiştir. Sonuç olarak, Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin genel olarak ünlemlerin ifade ettiği farklı duygu değerlerini algılayıp tanımlayamadığı; Yemenli öğrencilerin Gürcü öğrencilere göre ünlemleri algılayıp tanımlama düzeylerinin daha iyi olduğu tespit edilmiştir. Hem ana dili hem de ikinci dil olarak Türkçe öğretiminde, öğrencilere parçalar üstü birimlerin işlevlerini fark ettirerek ünlem ifadelerini doğru algılayabilmelerini ve ifade edebilmelerini sağlamak için vurgu ve tonlama çalışmaları yaptırılmasının; parçalar üstü birimleri görünür hale getirmenin faydalı olacağı ortaya çıkmıştır.