Akademik Veri Yönetim Sistemi
AZERBAIJAN NIZAMI GANJAVI International Social Sciences and Humanities Conference , Mingachevir, Azerbaycan, 30 Haziran - 02 Temmuz 2025, ss.138-139, (Özet Bildiri)
Askeri ve ekonomik kapasiteye bayalı sert gücün ciddi bir aşınmaya uğradığı on dokuzuncu yüzyıl sonları Türk tarihinde kamu diplomasisinin etkili şekilde kullanıldığı dönemlerden biridir. Yumuşak güce dayalı kapasitenin aktif kullanımı olarak değerlendirilebilecek olan kamu diplomasisinin bu dönemdeki dikkat çekici uygulamalarından biri de Ertuğrul Firkateyni’nin Japonya seferidir. Japon prensi Komatsu’ya İstanbul’da gösterilen misafirperverlikten dolayı İmparator Meiji tarafından 1888’de Sultan II. Abdülhamid’e Japonya’nın en yüksek dereceli nişanı olan Büyük Krizantem Nişanı tevcih edilmişti. Ertuğrul’un Japonya seferinin görünüşteki amacı bu nişana karşılık olarak İmparator’a Sultan’ın hediyelerini ve Yüksek İmtiyaz Nişanını ulaştırmaktı. Seferin açıklanan bir başka amacı da Mekteb-i Fünun’u Bahriye’den yeni mezun olacak öğrencilere açık denizlerde tecrübe kazandırmaktı. Büyük zorluklarla Japonya’ya ulaşıp görevini tamamlayan geminin, dönüş yolunda, 16 Eylül 1890’da fırtınaya yakalanıp batması denizcilik tarihimizdeki en büyük trajedilerdendir. Bu yönüyle başarısız olan sefer, kamu diplomasisi bağlamında ele alındığında başarılı bir faaliyet olarak görülmelidir.
Sultan II. Abdülhamid gibi son derece tutumlu olduğu bilinen bir padişahın, kendisine teklif edilen ve çok daha ucuz yollarla görünürdeki amacı gerçekleştirmek imkânı varken, büyük bir masrafı ve riski göze alıp gemiyi ısrarla sefere çıkarması, açıklananın ötesinde bir amacın olduğunu düşündürmektedir. Her ne kadar Japonya Seferi olarak bilinse de kamu diplomasisi bağlamında değerlendirildiğinde seferin asıl önemli kısmının varış noktası değil, yolda uğranılan limanlar olduğu görülmektedir. Geminin uğradığı, Osmanlı toprakları dışında kalan ancak Müslümanlarla meskûn Bombay, Kolombo ve Singapur’da oluşturduğu büyük heyecan, geminin en önemli başarısıydı. Bu heyecanın dönemin yabancı basınında yer bulması, özellikle geminin mürettebatından övgüyle söz edilmesi, seferin kamu diplomasisi açısından büyük bir başarı olduğunu göstermektedir.
Sefer birçok tarihçi tarafından ele alınmış ancak bu seferin kamu diplomasisi açısından önemi konusunda yeterli çalışma yapılmamıştır. Çalışma hazırlanırken yerli ve yabancı kaynaklar taranmış, özellikle hangi şartlarda bu sefere karar verildiği ve uğradığı limanlardaki etkisi üzerinde durulmuştur. Bu çalışma ile Ertuğrul Firkateyninin Japonya seferinin Türk kamu diplomasisi tarihindeki yeri ortaya konulmaya çalışılacaktır.
The late nineteenth century, when the hard power dependent on military and economic capacity was seriously eroded, is one of the periods in Turkish history where public diplomacy was used effectively. One of the remarkable applications of public diplomacy in this period, which can be considered as the active use of capacity based on soft power, is the Ertuğrul Frigate's expedition to Japan. Due to the hospitality shown to Japanese Prince Komatsu in Istanbul,Emperor Meiji has presented to Sultan Abdulhamid II The Supreme Order of the Chrysanthemum, the highest honor in Japan, in 1888. The apparent purpose of Ertugrul's voyage to Japan was to deliver the Sultan's gifts and the Order of High Privilege to the Emperor in response to this Order. Another declared purpose of the voyage was to provide experience on the high seas to the new graduates of the Mekteb-i Fünun’u Bahriye. It is one of the greatest tragedies in our maritime history that the ship, which reached Japan with great difficulties and completed its mission, was caught in a storm on September 16, 1890 and sank on the way back. Although the voyage seems unsuccessful in this respect, the situation changes when it is considered in the context of public diplomacy.
The fact that a sultan like Abdulhamid II, who is known to be extremely frugal, insisted on taking the ship on a voyage by taking great expense and risk, even though he had the opportunity to achieve the apparent purpose offered to him by much cheaper means, suggests that there is a purpose beyond what is explained. Although it is known as the Japan voyage, when evaluated in the context of public diplomacy, it is seen that the main important part of the voyage is not the destination, but the ports visited on the way. The most important success of the ship was the excitement it created in Bombay, Colombo and Singapore, which were outside the Ottoman lands but populated by Muslims. The presence of this excitement in the foreign press of the period, especially the praise of the crew of the ship, shows that the voyage was a great success in terms of public diplomacy.
The voyage has been discussed by many historians, but there has not been enough study on the importance of this voyage in terms of public diplomacy. While preparing the study, domestic and foreign sources were scanned, especially the conditions under which this voyage was decided and its effect on the ports it visited were emphasized. With this study, the place of the Ertuğrul Frigate's voyage to Japan in the history of Turkish public diplomacy will be tried to be revealed.