Akademik Veri Yönetim Sistemi
15. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK), Kars, Türkiye, 27 - 30 Eylül 2023, ss.1
Bu projenin amacı, öğretmen adaylarına QR kod teknolojisi ile hazırlanan Güneş Sistemi ve Evren konuları ile bilimin doğası özelliklerinin bütünleşik olarak verilerek adayların bu konulara yönelik bilgi düzeylerinin artırılması ve QR kod teknolojisini kullanarak benzer etkinlikler tasarımlarını sağlamaktır. Araştırmanın örneklemi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 4.ve 3. Sınıf öğrencilerinden oluşan toplamda 10 kişiden oluşmaktadır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının Güneş Sistemi ve Dünya Evren konuları hakkındaki bilgi düzeyleri, araştırmanın yürütücüsü ve akademik danışmanı tarafından geliştirilen açık uçlu soruların yer aldığı ön test ile ölçülmüştür. Devamında ise QR kodları ile hazırlanan bir etkinlik yardımıyla Kuiper kuşağının keşfi ile Plüton’un gezegen statüsünden çıkarılıp cüce gezegen statüsüne geçirilmesi, Kuiper kuşağındaki diğer cüce gezegenlerin keşfi gibi bilim tarihinden anahtar bilgilere ulaşmaları sağlanmıştır. Bilimin doğası boyutlarından değişebilirlik, bilimsel bilginin deney ve gözlemlerden gelen delillere dayanması, gözlem ve çıkarım, bilimsel bilginin üretilmesi sürecinde bilim insanlarının hayal gücü ve yaratıcılıklarını kullanması gibi boyutları etkinlik içerisinde verilmiştir. Etkinlik sonrasında, pekiştirme amacıyla öğretmen adaylarına Plüton’un bahtsız talihi başlıklı bir dijital hikâye kitabı okutulmuştur. Ayrıca web 2.0 araçlarından yararlanılarak adaylara, öğrendikleri bilgilerden oluşan değerlendirme soruları uygulanmıştır. Ardından, öğretmen adaylarından QR kod teknolojisi ile 6. Sınıfta öğretilen güneş sistemi ve gezegenler/ Dünya ve evren ünitesindeki kazanım ve hedeflerine yönelik bir etkinlik tasarlamaları ve etkinliklerine bilimin doğasının en az bir boyutunu açık-yansıtıcı şekilde entegre etmeleri istenmiştir. Öğretmen adaylarının geliştirdikleri etkinlikte ele aldıkları konular, kullandıkları bilimin doğası boyutları içerik analizine ile analiz edilmiştir. Ayrıca, öğretmen adaylarının bilimin doğası ve güneş sistemi konusunun QR kod teknolojisi yardımıyla öğretilmesine yönelik yansıtıcı görüşleri de çalışma sonrası kullanılan açık uçlu soruların yer aldığı son test ile tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda fen bilgisi öğretmen adaylarının ön testte Güneş Sistemi ve Dünya Evren konuları ile ilgili bilgi eksiklikleri olduğu tespit edilmiştir. QR kod entegreli sunum sonrasında son testte verdikleri cevapların ön testte ki cevaplara göre pozitif yönde geliştiği gözlenmiştir. Öğretmen adaylarının verdikleri cevapların ön teste göre daha detaylandırıldığı görülmüştür. QR kod teknolojisi ile hazırladıkları etkinlik planlarına bilimin değişebilir doğası, hayal gücü ve yaratıcılık, öznellik, gözlem ve çıkarım boyutlarını başarılı bir şekilde entegre ettikleri gözlenmiştir.
Çalışmamızın bulgularına dayanarak, QR kod teknolojisi ile hazırlanan etkinliklerin, öğretmen adaylarının astronomi konusundaki bilgi düzeylerini artırdığını ve ifadelerini geliştirdiğini söyleyebiliriz. QR kodlar, video, resim, simülasyon ve diğer dijital kaynakları içeren etkileşimli öğretim araçlarıyla bağlantı kurmak için kullanılabilir; bu, astronomi gibi konuları daha çekici ve erişilebilir hale getirebilir. Bu çalışmada, Güneş Sistemi ve Evren konularına odaklanılmıştır. QR kod teknolojisinin farklı konu alanlarında da aynı derecede etkili olup olmadığını görmek adına, bu teknolojiye çeşitli fen konularının öğretimine dahil etmek yararlı olabilir.