Üç Boyutlu Sanal Dünyalardaki Farklı Çoklu Ortamların ARCS Modeli Açısından İncelenmesi


Reisoğlu İ., Yılmaz R. M., Çoban M., Topu F. B., Karakuş Yılmaz T., Göktaş Y.

2. Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu, Afyonkarahisar, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2014, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Afyonkarahisar
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Üç boyutlu (3B) sanal dünyaların kullanımının yaygınlaşmasındaki en önemli etmenlerden biri bu ortamların sahip olduğu motive edici faktörlerdir. Bu doğrultuda çalışmada 3B sanal dünyada geliştirilen çoklu ortam araçlarının (animasyon, video, pano) motive edici özelliklerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaçla Keller tarafından geliştirilen ARCS motivasyon modeli esas alınmış ve Malone’nin motivasyon teorisinde yer alan bileşenlerle bütünleştirilmiştir. Durum çalışması yöntemi kullanılan çalışmaya ilköğretim 5, 6 ve 7. sınıf düzeyinde 150 öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen motivasyon ölçeği kullanılmış ve elde edilen veriler betimsel yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırmada, ARCS Modeli’ne göre kullanıcıların dikkatini en fazla animasyonların çektiği.belirlenmiştir. Rieber (1990)’de yapmış olduğu bir araştırmada bilgisayar destekli fen derslerinde animasyonları kullanmış ve animasyonların öğrencilerin dikkatini daha fazla çektiğini ve daha iyi öğrenme kazanımları elde ettiğini gözlemlemiştir. Aslında animasyonların dikkat çekici pek çok özelliklerinin olduğu bilinmektedir (Lowe & Schnotz, 2008). Bu bağlamda animasyonların en fazla dikkat çeken tasarım öğesi olarak ortaya çıkmasında animasyonların özelliklerinin belirleyici olduğu söylenebilir. Çalışma sonucunda 3B ortamda yer alan pano, video ve animasyonların öğrencilerde araştırma isteği oluşturduğu, video ve animasyonların bireysel öğrenmeyi desteklediği görülmüştür. Bu bağlamda tasarım öğelerinin ARCS Modeli’nin ilişki basamağında yer alan tasarım öğelerinin etkili olduğu söylenebilir. Nitekim alan yazında da 3B sanal dünyaların; gerçek dünyada var olan ortamların benzeştirilmesine destek verdikleri belirtilmektedir (González, Santos, Belén, Vargas, Martín-Gutiérrez & Rodríguez, 2013). Böylelikle öğrencilerin gerçek hayattakine benzer sanal deneyimler yaşama olasılığı bulabilecekleri ve bilgilerini rahatlıkla gerçek hayata transfer edebilecekleri belirtilmektedir (Cheng & Wang, 2011). 3B ortamda yer alan pano, video ve animasyonların öğrencilerin memnuniyetlerini arttırdığı anlaşılmıştır. Bu durumun oluşmasında geliştirilen ortamda kış sporlarıyla ilgili her türlü bilginin farklı tasarım öğeleri kullanılarak sunulmasından kaynaklanabilir. Tasarlanan bu ortamların kullanıcılara3B sanal ortamın öğrencilere öğrenme sürecinde kolaylık sağladığı ve verilen örnek uygulamaların yeterli olduğu görülmektedir. Ancak video ve resimlerden diğer tasarım öğelerine göre daha az yararlanıldığı ya da bu tasarım öğelerinin etkili olmadığı görülmektedir. Öğrencilerin 3B ortamda bulunan video, resim, animasyon gibi tasarım öğelerini hep birlikte kullanmaya çalışmaları nedeniyle yaşanan teknik ve donanımsal problemler bu durumun nedenlerinden birisi olabilir.