Akademik Veri Yönetim Sistemi
XI. INTERNATIONAL EURASIAN EDUCATIONAL RESEARCH CONGRESS (EJER), Kocaeli, Türkiye, 21 Mayıs - 24 Aralık 2024, ss.1105-1106, (Özet Bildiri)
Sabır Değeri: İlkokul Öğrencilerinin Yansımaları
Nermin Karabacak
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
Problem Durumu
Değerler, bireylerin davranışlarını belirleyen rehberdir. Okul, toplumsal değerlerin kazandırıldığı sosyal bir kurumdur. Bu bağlamda bireylerin değerlerinin davranışa dönüşmesinde okullar sosyal kurum olarak yerini almaktadır. Çocuklar kazanmış oldukları değerleri davranışları yoluyla, sözlü, yazılı ifade biçimiyle ve çizim yoluyla geri yansıtmaktadır. Davranışların yansımasındaki bu araçlar, çocukların kazanmış oldukları değerlerin değerlendirilmesinin bir bölümünü oluşturmaktadır. Alan yazın incelendiğinde Okçu ve Platin (2018) tarafından yapılan ortaokul öğrencilerinin sabır değeri ile ilgili algılarının resim yoluyla değerlendirilmesi ve Göklap (2022) tarafından yapılan ortaokul öğrencilerinin sabır değeri üzerindeki faktörlerin incelendiği araştırmaların dışında öğrencilerin sahip oldukları değerlerin bir yansıması olarak ortaya konulmak üzere sabır değeri üzerine yapılmış araştırmalara ulaşılamamıştır.
Covid 19 üzerine alan yazında yapılan araştırmalar da farklı kademelerdeki öğrencilerin sabırsız davranışlar ortaya koydukları, çok çabuk sıkıldıklarına bağlı olarak dikkatlerini toplayamadıkları tespit edilmiştir (Altıntaş-Yüksel, 2021; Kuzu, 2020; Kurnaz, Kaynar, Şentürk Barışık ve Doğrukök, 2020; Metin, Gürbey ve Çevik, 2021).
Alan yazına dayalı olarak yapılan bu açıklamalar bağlamında, Covid 19 sürecini de yaşayan günümüzün ilkokul öğrencilerinin sabır değerini nasıl yansıttıklarının incelenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Yöntem
Bu araştırma, nitel yöntem araştırması şeklinde tasarlanan bir çalışmadır. Araştırmanın amacına en iyi şekilde ulaşabilmek için bu araştırmada, bilişsel haritalama tekniğiyle ilkokul öğrencilerinin sabır değeri yansıması ortaya konulmaya çalışılacaktır. Araştırmanın evreni Rize ilindeki ilkokul öğrencileridir. Araştırmanın katılımcılarının belirlenmesi, amaçlı örnekleme türüne göre gerçekleştirilecektir. Bu tür örneklemelerde araştırmacının katılımcılarının seçimi araştırmanın amacını dikkate alınarak belirlenir. Araştırmanın yürütülebilmesi için Recep Tayyip Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu’ndan etik kurul onayı alınmıştır. Araştırma gönüllülük esasına dayalıdır. Araştırma, 2024 eğitim yılında Nisan ayında gerçekleştirilecektir. Araştırmada, nitel verilerin dökümünde ve analizinde bilgisayar destekli nitel veri analizi programı Nvivo 14’den faydalanılacaktır. Verilerin tematik analizi içerik analiziyle gerçekleştirilecektir.
Geçici Sonuçlar
Değerler soyut ifadelerdir hikâye anlatımlarında kullanılan resimler de değerlerin kazanım sürecindeki sessiz bileşenlerden biridir. Resimler, kelimeleri çocuklar için görsel bir uyarana dönüştürür. Kelimelerle anlatılmak istenen duygu ve düşünceler özellikle somut işlemler dönemindeki çocuklar için soyut kalabilir. Resimlemeler ise söz konusu durumları çizgilerle görünür kılıp somutlaştırmaktadır. Hikâyelerde iletilerle aktarılmaya çalışılan değerleri resimlemelerle somutlaştırmak öğrenmeyi ve içselleştirmeyi kuvvetlendirmektedir. Somut işlemler döneminden soyut işlemler dönemine geçiş sürecinde dördüncü sınıf öğrencileri için de resimlemeler çocukların kitapları sevmesi ve aktarılmak istenen değerleri daha iyi algılayabilmesi için oldukça önemlidir.
Çocuklar tarafından çizilen resimler, asıl verilmek istenen mesajı konunun özüyle ilişkilendirir. Çocuk tarafından anlatılması ve ifade edilmesi zor ifadeleri başka bir dilin aracılığıyla basitleştirerek yansıtırlar. Çocukların sahip oldukları değerleri resimler yoluyla aktarılmaya çalışıldığı bu çalışma bağlamda aşağıdaki önerilerde bulunulabilir;
Araştırma sonuçları özellikle, veliler ve öğretmenlerle açık ve net biçimde paylaşılarak farkındalık düzeylerinin arttırılması sağlanabilir.
İlkokul kademesinde öğrencilere kazandırılması büyük önem taşıyan bilgi, beceri, tutum ve değerler toplum yaşamında gözlenen hızlı değişmelere koşut olarak artmakta ve çeşitlilik göstermektedir. Alan yazın incelendiğinde, öğrencilerin sahip oldukları değerlerin bir yansıması olarak ortaya çıkarmak için çizimler yardımıyla yapılmış çalışmalara ulaşılamamıştır. Bu bağlamda çocukların sahip oldukları değerlerde bir eksiklik ya da sorun varsa bunların ortaya konularak değerlerin çocuklara erken yaşlarda kazandırılması oldukça önemlidir.