Research On “Serender”, Rural Architecture Practices Of Eastern Black Sea Region, In The Context Of Ecology And Sustainability

Al Şensoy S., Kukoğlu S.

İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, vol.10, no.21, pp.25-44, 2020 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

The preversation of traditional buildings that carry the past to the present day is an important issue in terms of cultural continuity. In this context, serenders one of the most important vernecular architectural examples in the Eastern Black Sea Region, were discussed in the study. The aim of the study is to achieve solutions for the protection, refunctionalization and transfer of present serenders to future generations. The completely forgotten serenders were examined on ecological and sustainability criteria. Within this scope, field surveys were carried out in Surmene, Tonya and Araklı districts of Trabzon Province, where serenders were seen common. 5 serenders were selected from each district and totally 15 serender were examined in their own locations. In order to analyze each serender in terms of ecology and sustainability, checklists were prepared in accordance with the determined criteria. In the light of the obtained data and observations, the analysis and findings for all serenders were presented in a genaral table. As a result of the findings, it was determined that the serenders are compatible with the ecological and sustainability criteria. Solutions were proposed by evaluating the results for the protection of the serenders and transmitting them to future generations.

Geçmişi günümüze taşıyan geleneksel yapıların korunması kültürel süreklilik açısından önemli bir konudur. Bu bağlamda Doğu Karadeniz Bölgesi genelinde önemli kırsal mimari örneklerden biri olan serenderler çalışma kapsamında ele alınmıştır. Mevcut serenderlerin korunması, yeniden işlev kazandırılması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi için çözüm önerileri sunulması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Unutulmaya yüz tutmuş serenderler ekolojik ve sürdürülebilirlik kriterleri üzerinden incelenmiştir. Bu doğrultuda Trabzon İlinin serenderlere sık rastlanan Sürmene, Tonya ve Araklı İlçelerinde alan çalışması yapılmıştır. Her ilçeden 5 serender seçilerek ve toplamda 15 adet serender yerinde tespit yöntemiyle incelenmiştir. Her bir serenderi ekolojik ve sürdürülebilirlik açısından analiz etmek için belirlenen kriterler doğrultusunda kontrol listeleri oluşturulmuştur. Elde edilen veriler ve gözlemler doğrultusunda tüm serenderler için saptanan analiz ve bulgular genel bir tablo ile ortaya konulmuştur. Elde edilen bulgular sonucunda serenderlerin ekolojik ve sürdürebilirlik kriterlerine uyumlu oldukları saptanmıştır. Sonuçlar değerlendirilerek serenderlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi için çözüm önerileri sunulmuştur