Yapay Zekânın Günümüz Sanatı Üzerindeki İktidar Olgusu


Creative Commons License

Çelik G.

Uluslararası Sanat ve Sanat Eğitimi Dergisi, cilt.7, sa.17, ss.95-109, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Emir, buyruk, itaat gibi terimler, iktidar organizasyonunun temel unsurlarını oluşturan elemanlar içerisinde yer alır. İktidar kavramı bir bireyin veya topluluğun başka bir birey veya topluluklar üzerinde kendi isteklerini yapabilme yahut yaptırabilme gücüdür. İktidar diye bilinen kavramın en genel açıklaması budur. Günümüzde 'Yapay Zekâ' olarak adlandırılan ve sosyal medyada etkisini gösteren, yeni bir iktidar kavramının ortaya çıktığı düşünülmektedir. Günümüzde bu yeni iktidar hızla gelişmekte ve giderek yaygınlaşmakta olduğu görülür. Din, yargı ve adalet gibi pek çok konuda, bu alanlara erişim sağlayan herkesin yapay zekâ desteğiyle kararlar verebilmesi mümkün hale gelmiştir. Teknolojik bir sistem olan yapay zekânın gücü teknolojiye bağlı değişen sanatı da büyük oranda etkilemektedir. Bu araştırma “yapay zekâ” olgusunun sanat üzerindeki vandalizm etkisini incelemeyi hedef almıştır. Kavramsal açıdan sanata katkı sağladığı düşünülse de el yordamıyla icra edilen veya insan düşüncesine dayalı eserlerin özgürce ortaya çıkmasını olumsuz yönde etkilediği değerlendirilmektedir. Sanat türlerinde kullanılan yapay zekânın şaşkınlık yaratan gerçeklik olgusu kitleye görülmemiş bir otorite duygusu hissettirmektedir. Farklı sanat alanlarından seçilen sanatçıların eserleri incelenmiş ve yapılan analizler sonucunda, sanatçının yaratım sürecinde yapay zekânın kendisinde bir otorite duygusu yarattığı ve bu otoritenin dışına çıkmanın her geçen gün zorlaştığı sonucuna varılmıştır. Yapay zekâ, iktidar kavramının temel unsurlarını oluşturan emir, buyruk ve itaat gibi elemanları kendi içinde barındırarak gelecekte neyin sanat olup olamayacağı hakkında en büyük karar mercii ya da otorite olarak karşımıza çıkacağı öngörülmektedir.