DİL ÖĞRETİMİNDE (ÖĞRETMEN YETİŞTİRMEDE) ÇOK UYARANLI ORTAM KULLANIMI VE BİR ÖRNEK SINIF TASARIMI: ÇUTÜS


SANCI UZUN D., KİBAR FURTUN M. H., FURTUN S.

Second International Teacher Education and Accreditation Congress, Rize, Türkiye, 27 - 29 Eylül 2018, ss.75

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Rize
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.75
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çok uyaranlı eğitim ortamları, bireyin edindiği bilgi ve becerilerin kalıcı izli olmasını sağlayan paydaşların başında gelmektedir. Bilgi ve becerilerin aktarımı sırasında sunulan etkinlik ve araç-gereçler ne kadar çok duyuya hitap ederse, bireyin öğrenme isteği ve derse olan tutumu da o kadar artmakta ve öğrenilenler kalıcı izli olmaktadır. Yeni müfredatta önerilen öğretim yöntem ve tekniklerinin Türkçe öğretmenleri tarafından etkin şekilde kullanılabilmesi için eğitim fakültelerindeki eğitimin alt yapısı hızla değişmeye ve gelişmeye başlamıştır. Literatürde dil öğretimi ve öğretmen adaylarının eğitimi için çok uyaranlı eğitim ortamını tanımlayan bileşenler sıralanırken teknolojiden yararlanmanın çoğunlukla ses ve görüntü kapsamında dile getirildiği görülmüştür. Ancak teknolojik alanda ve öğretim programlarında yaşanan her türlü gelişme bir Türkçe öğretmeninin ses ve görüntü kullanımından daha fazlasına ihtiyaç duymakta olduğunu ortaya çıkarmıştır. Dünün dil laboratuvarlarının yerini bugünün çoklu ortam etkinlikleri almıştır. Ses, görüntü ve metnin bir arada kullanıldığı bu çeşit öğretme ve öğrenme süreçlerinde sağlanan başarı, bilişim teknolojilerinin verimli kullanılmasıyla bilgi okuryazarlığı artmakta, bu yönde yapılacak ciddi çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle, bilişim teknolojilerinin, söz konusu teknolojik donanımları düzenleyebilen ve eğitim hedefleri doğrultusunda kullanabilen öğretmenlerin yetiştirildiği eğitim fakültelerine bir araç olarak girmesi, yaygınlaşması ve eğitim-öğretim sürecinde etkili bir materyal olarak kullanılması gerekmektedir. Ancak öğretmen eğitiminde teknolojinin kullanımına ilişkin belirli bir model benimsenmemesi durumunda, eğitim çıktılarının şansa bırakılıyor olması riski bulunmaktadır. Eğitim fakültelerinin de kendi kapasiteleri ve kurumsal öğrenme kültürleri doğrultusunda uygulamaya yönelik bir vizyon belirlemedikleri gözlemlenmektedir. Bu bağlamda, eğitim fakültelerinde Türkçe sınıfları temel dil becerilerini geliştirmeye elverişli, değişik yaşam durumlarının sergilenebileceği (drama, tiyatro, görsel sunu, okuma, yazma, dinleme, konuşma, dinleti, seminer, video konferans vb.) ve eğitim teknolojilerini kullanabilme becerisi kazandırabilecek nitelikte olmalıdır. Bu noktada öğretmen adayları için onların farklı yeteneklerini farklı yollarla sergileyebilecekleri, gizilgüçlerini ortaya koyabilecekleri çok uyaranlı ve teknolojik olanaklarla desteklenmiş çağdaş bir eğitim ortamına ihtiyaç vardır. Bu çalışmanın amacı, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinatörlüğü tarafından desteklenen “Türkçe Öğretmen Adayları İçin Çok Uyaranlı Türkçe Sınıfı(ÇUTÜS)” adlı altyapı projesi kapsamındaki sınıf tasarımını, uluslararası platformda bilim insanlarına tanıtmak; çok uyaranlı eğitim ortamı kavramını Türkçe öğretmeni yetiştirme bağlamında tartışmaya açmaktır. Çalışmada, genel tarama modeline bağlı olarak öğretmen eğitimi kapsamında alan yazın taraması yapılmıştır. Proje kapsamında görsel, işitsel ve yazılı uyaranların yanı sıra, her bir öğretmen adayının kullanabileceği sayıda şahsi bilgisayarlarla donatılmış bir sınıf tasarlanmıştır. Proje ekibi tarafından alan yazın taranarak eğitim fakültelerine model olması amacıyla tasarlanan bu sınıf “Türkçe Dil Sınıfı” adıyla eğitim camiasına kazandırılmıştır. Bu bağlamda, Türkçe öğretmeni yetiştirme sürecinde teknoloji eğitiminin yeri ve öneminin tartışıldığı bu çalışmada, çok uyaranlı eğitim ortamlarında öğretmen adaylarının teknolojik araçları kullanma, görsel okuma, etkileşimli içerikler hazırlama gibi becerilere sahip olması gerektiği vurgulanmıştır. Sonuç olarak iletişimin tüm imkânlarını önümüze seren teknoloji yüzyılında, dil eğitimi daha çok önem kazanmıştır. Geleneksel anadil eğitiminin yapıldığı derslikler, teknolojik araç ve gereçlerle donatılmış; çağdaş yöntem ve tekniklerin uygulandığı; öğrencilerin eğlenerek, oynayarak, dinleyerek, konuşarak, yazarak, tartışarak geliştiği dil dersliklerine dönüşmeye başlamıştır. Bu hızlı dönüşüme ayak uydurabilmek için öğretmenler, teknoloji okur-yazarı olan, teknolojiyi öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanma becerisine sahip olan, ders öğretim programının amaç ve kazanımlarına ve öğrencilerin öğrenme stillerine uygun yazılımları seçebilen nitelikte olabildikleri takdirde çağdaş eğitim anlayışı başarıya ulaşmış olacaktır