5th International Symposium on Sustainable Logistics, Green Deal, Mersin, Türkiye, 15 - 16 Mayıs 2025, ss.1, (Özet Bildiri)
Sürdürülebilir
kalkınma hedefleri dikkate alındığında, çevresel bozulmanın önüne geçilmesi ve
çevre kalitesinin iyileştirilmesi konusunda lojistik sektörü önemli bir konumda
yer almaktadır. Bu çerçevede, yeşil lojistik performans olgusu ve lojistik
faaliyetlerin çevreye duyarlı olacak şekilde dönüşümü sürdürülebilirlik
hedefleri doğrultusunda öne çıkmaktadır. Bu nedenle, yeşil lojistik performansı
etkilemesi olası faktörlerin araştırılmasının, lojistik sektörünün
sürdürülebilir çevre ve ekonomi ile olan ilişkisi açısından önem arz ettiği
düşünülmektedir. Çalışma ile lojistik performansın sürdürülebilirlik yönüyle
incelenmesi ve karar alıcıların iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik
politika tasarılarına katkıda bulunacak çıktılar elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu
çalışmada, 1993-2020 dönemi için çevresel düzenlemeler ve dışa açıklığın yeşil
lojistik performans üzerindeki etkileri BRICS-T (Brezilya, Rusya, Hindistan,
Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ülkeleri özelinde araştırılmıştır. Gelişmekte
olan ülkeler içerisinde yer alan bu ülke grubu, hızlı büyüme deneyimleri ve
uluslararası ticaretteki kayda değer ağırlıkları ile öne çıkmaktadır. Bu
ülkelerde, ekonomik büyüme ve uluslararası ticaret faaliyetlerinin lojistik
sektörü üzerinde de anlamlı etkileri olabileceği düşüncesinden hareketle,
uluslararası ticaretin ve çevre kalitesini iyileştirmeye yönelik hayata
geçirilen düzenlemelerin yeşil lojistik performansı ne yönde ve hangi boyutta
etkilediğinin araştırılması, bu ülkelerin sürdürülebilir ekonomi hedeflerine
ulaşma yolunda bulundukları konumu anlamak açısından faydalı olacaktır. Çalışmada
analiz yöntemi olarak bahse konu değişkenler arasındaki ilişkiyi farklı
dağılımlar boyunca incelemek amacıyla Momentler Yöntemi Kantil Regresyon (MMQR)
yaklaşımından faydalanılmıştır. Ayrıca, sonuçların güvenilirliğini güçlendirmek
amacıyla AMG ve CCEMG tahmincileri ile testler gerçekleştirilmiştir. Elde
edilen bulgular, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin olduğunu
göstermiştir. MMQR test sonuçlarına göre, çevresel düzenlemeler ve dışa açıklık
yeşil lojistik performansı sırasıyla negatif ve pozitif etkilemektedir.
Çevresel düzenlemeler, yeşil lojistik performansı iyileştirirken; dışa açıklık
yeşil lojistik performans üzerinde olumsuz etkide bulunmaktadır. Bununla
birlikte, çevresel düzenleme ve dışa açıklığın etkisi yüksek kantillerde artış
göstermektedir. Bu durum, açıklayıcı değişkenlerin etkilerinin yeşil lojistik
performans düzeyine bağlı olarak değiştiğini ifade etmektedir. Öte yandan,
ekonomik büyüme ise dışa açıklık ile benzer şekilde yeşil lojistik performansı
kötüleştirmektedir. AMG ve CCEMG tahmin sonuçları, bu bulguları destekler
niteliktedir. Sonuçlar, ekonomik faaliyetler ve uluslararası ticaretin olumsuz
etkilerini telafi edecek çevresel düzenleme ve politikalara daha fazla ağırlık
verilmesi gerektiğini göstermektedir. Bu bağlamda, bir taraftan lojistik
sektörü odaklı düzenlemelerin sıklığının ve kapsamının yeşil lojistik
performansını iyileştirecek çevresel teknolojileri destekleyici şekilde
tasarlanmasının diğer taraftan uluslararası ticarette sürdürülebilirlik
hedefleriyle uyumlu olacak şekilde düzenlemelerin hayata geçirilmesinin yeşil
lojistik performansı üzerinde anlamlı etkiler yaratacağı düşünülmektedir.