İlköğretim Birinci Kademe Öğrencilerinin Akran Zorbalığı Davranışı Sergileme Durumlarının Sorunlu Teknoloji Kullanımı Bağlamında İncelenmesi


Cengiz G., İslamoğlu H.

18. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu (ICITS2025), Ankara, Türkiye, 18 Eylül 2025, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

    Bu araştırma, ilkokul düzeyinde öğrencilerin akran zorbalığına karışma durumlarını ve sorunlu teknoloji kullanımı ile ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Günümüzde okullarda artan zorbalık vakaları, öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Zorbalık, fiziksel, sözel, ilişkisel ve siber zorbalık gibi farklı biçimlerde ortaya çıkmakta ve mağdurlar üzerinde olumsuz psikolojik ve akademik sonuçlar doğurabilmektedir. Aynı zamanda, son yıllarda artış gösteren sorunlu teknoloji kullanımı da öğrencilerin sosyal etkileşimlerini değiştirmesi nedeniyle zorbalık vakalarını tetikleyebilmektedir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemiyle Türkiye'nin Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki bir devlet okulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, akran zorbalığı geçmişi tespit edilmiş ilkokul öğrencileri, öğrenci velileri, sınıf ve rehber öğretmenlerini içeren 27 kişi oluşturmaktadır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmış ve içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma, akran zorbalığının nedenlerini, zorba, mağdur ve izleyici rollerindeki öğrencilerin deneyimleri ile öğretmen ve velilerin bu vakalar karşısındaki tutumlarını incelemeyi hedeflemiştir. Çalışma, akran zorbalığıyla mücadele etmek için tek bir faktöre odaklanmak yerine çok yönlü ve bütüncül bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Öğrenci, öğretmen ve veli görüşmeleri, teknoloji kullanımının hem süre hem de içerik açısından zorbalık eğilimlerini etkilediğini göstermektedir. Bu bağlamda, önleme programlarının hem sosyal beceri gelişimini hem de aile ve medya okuryazarlığını kapsayacak şekilde tasarlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.