ABD'nin Paris Anlaşması'ndan Çekilmesine Yönelik İçsel Tepkiler: Eyaletler Odaklı Bir İnceleme


Demir T.

6th Politics and International Relations Congress, Karadeniz Technical University , Trabzon, Türkiye, 18 - 21 Ekim 2023, ss.67-68

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Trabzon
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.67-68
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine (United Nations Framework Convention on Climate Change) taraf devletler, Fransa’nın başkenti Paris’te 2015 yılında düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı sonucunda Paris Anlaşması’nı imzalamışlardır. Devletler bu anlaşma aracılığıyla karbon seviyesinin küresel düzeyde azaltılması ve iklim değişikliğiyle mücadelede küresel işbirliğinin geliştirilmesi yönünde iradelerini ortaya koymuşlardır.

Paris Anlaşması’na taraf ülkelerden biri de Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’dir. Fakat ABD’deki başkanlık yarışına katıldığı ilk günlerden itibaren Donald Trump küresel ısınmayı Çin tarafından ABD’nin endüstriyel rekabet gücünü zayıflatmak adına uydurulmuş bir senaryo olarak nitelendirmiş ve başkanlık kampanyası sırasında başkan seçilmesi durumunda ülkeyi Paris Anlaşması’ndan çekeceğini sıklıkla belirtmiştir. Ocak 2017’de görevi Barack Obama’dan devralan Başkan Donald Trump, 1 Haziran 2017 itibariyle ABD’nin Paris Anlaşması’ndan çekildiğini duyurmuştur. Yapılan bu açıklamanın ardından gerek küresel düzeyde ve gerekse ABD içerisinde, Soğuk Savaş sonrası dönemde ülkenin küresel siyasetteki rolü itibariyle iklim değişikliğiyle mücadelede de dünyaya öncülük/liderlik etmesi gerektiği görüşleri ön plana çıkarılmak suretiyle Başkan Trump’ın kararına karşılık bazı tepkiler ortaya konmuştur.

Bu çalışma, ABD’nin konuya dair içsel tepkilerini, Donald Trump’ın çekilme kararına federal bir devlet yapılanmasına sahip olan ABD’de eyalet başkanlarının tepkileri nasıl olmuştur sorusu aracılığıyla ortaya çıkarmaya çalışmaktadır. Çalışmada, Başkan Trump’ın anlaşmadan çekilme açıklamasını takiben eyalet başkanları tarafından yapılan yazılı açıklamalar ve tepkiyi kurumsal düzeye çekmek adına kurmuş oldukları ABD İklim Birliği/Müttefikliği aracılığıyla yapılan açıklamaların söylemsel analizi yapılmaktadır.

Bulgular, eyalet başkanlarının bu karara eylem ve söylem bazında olmak kaydıyla iki çeşit reaksiyon gösterdiklerini ortaya koymaktadır. Eylem bazında, sözleşmeden çekilme açıklamasının yapıldığı gün itibariyle 17 eyaleti içeren bir Amerika Birleşik Devletleri İklim Birliği/Müttefikliği kurumsal olarak hayata geçirilmiş ve küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelenin bu kurumsal yapı çatısı altında sürdürüleceği vurgulanmıştır. Söylem bazında ise bu kararla ABD’nin “küresel liderliğinin ve prestijinin zarar gördüğü”, ülkenin Nikaragua ve Suriye gibi bu anlaşmaya taraf olmayan ülkelerle aynı kategoriye indirgendiği, “bilimsel yaklaşımlardan uzak” bir biçimde hareket edildiği temaları hızla gündeme getirilerek, ABD Başkanı ve yönetiminin bu karardan vazgeçmesi gerektiği belirtilmiştir. Fakat alınan karardan vazgeçilmese dahi eyaletlerin kendi planları doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadeleye devam edeceği sıklıkla vurgulanmıştır. Konuya dair ilginç olan noktalardan biri ise Cumhuriyetçi Partili bir ABD başkanının almış olduğu bu karara ilk tepki gösteren 17 eyalet başkanı arasında 4 Cumhuriyetçi Partili eyalet başkanının yer alması olmuştur.

Anahtar Kelimeler: Amerika Birleşik Devletleri, Paris Anlaşması, İklim Değişikliği, Küresel Isınma, Eyalet Politikaları