8. Ulusal Çocuk Ortopedisi Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 17 - 19 Nisan 2025, ss.41-42, (Özet Bildiri)
Amaç: D vitamini, kalsiyum ve fosfat dengesini düzenleyerek kemik, diş, kas gelişimini sağlar ve bağışıklık sistemini destekler. Çocuklar arasında D vitamini eksikliği yaygındır. Bu çalışmada, D vitamini seviyelerinin yaş gruplarına, cinsiyete ve mevsimlere göre farklılıkları incelenecektir. Elde edilen bulgularla, çocuk sağlığı ve beslenmesine yönelik öneriler ve D vitamini eksikliğini önleme stratejileri geliştirilmesi amaçlanmaktadır.
Gereç ve Yöntem: Hastanemizde 2018 Ocak-2024 Kasım dönemi arasında 0-18 yaş aralığındaki hastaların 25(OH)D düzeyleri öl- çüldü. Metabolik, endokrin, nörolojik hastalık veya malignite öyküsü olmayan 1825 hastanın D vitamini düzeyleri yaş gruplarına, cinsiyete ve aylara göre analiz edildi. Hastalar, beslenme ve sosyalleşme farklılıkları göz önünde bulundurularak, 0-2 yaş süt çocu- ğu, 2-6 yaş okul öncesi, 6-14 yaş okul dönemi ve 14-18 yaş adölesan olmak üzere dört yaş grubuna ayrıldı. Kız ve erkek cinsiyet için aylık ortalama D vitamini düzeyleri belirlendi. Çalışmada serum 25(OH)D düzeyi <20 ng/mL olması ciddi yetersizlik, 20-30 ng/ mL yetersizlik, 30–100 ng/mL yeterli kabul edildi. 100 ng/mL üzerindeki hastalar ise toksisite kabul edilerek çalışma dışı bırakıldı.
Sonuçlar: 1825 hastanın %43’ü (784 kişi) erkek, %57’si (1041 kişi) kız çocuktu. Erkeklerin ortalama yaşı 10, kızların ise 12,7 idi. 0-2 yaş grubunda 169, 2-6 yaş grubunda 230, 6-14 yaş grubunda 886, ve 14-18 yaş grubunda 540 hasta vardı. D vitamini düzeyi incelendiğinde, 1394 hastada ciddi yetersizlik, 290 hastada yetersizlik saptandı, yalnızca 141 hastada yeterli düzeyde D vitamini bulundu. Serum 25(OH)D değeri ortalaması 15,42±7,02 ng/mL olup, kızlarda 13,50±7,16 ng/mL, erkeklerde ise 16,86±6,94 ng/mL idi. Yaş gruplarına göre ortalama 25(OH)D düzeyleri şu şekildeydi: 0-2 yaş: 26,6 ng/mL, 2-6 yaş: 18,6 ng/mL, 6-14 yaş: 13,3 ng/mL, 14-18 yaş: 11,9 ng/mL. Ayrıca, tüm yaş gruplarında kız çocuklarının D vitamini düzeyinin erkeklere göre daha düşük olduğu görüldü. Mevsimsel olarak incelendiğinde ise başta kış ayları olmak üzere ilkbaharda da D vitamini düzeylerinde belirgin bir azalma saptandı.
Tartışma: Bu çalışma, pediatrik hastalarda D vitamini eksikliğinin yaygın olduğunu ve yaş, cinsiyet, mevsim gibi faktörlerden etkilendiğini göstermektedir (p<0.05). Kız çocuklarda daha fazla olmak üzere 2 yaş sonrası tüm çocuklarda D vitamini yetersizliği belirlenmiş olup, bu durum kış ve ilkbahar aylarında daha da kötüleşmektedir. Bu bulgular, çocuk sağlığı politikalarının geliştiril- mesi ve D vitamini eksikliğinin önlenmesine yönelik stratejilerin belirlenmesinde önemli bir rehber niteliğindedir.
Anahtar Kelimeler: Adolescent; children; health; pediatric; prevalence; rikets; risk factors; season; vitamin D3.