Seğirnâmeler, diğer adıyla ihtilâc-nâmeler; insanın uzuvlarında meydana gelen birtakım oynama, sinir veya adele hareketinden yola çıkarak geleceğe dair çoğunluğu olumlu olmakla birlikte hastalık, sağlık, zenginlik, rütbe, haber gibi çeşitli yorumlarda bulunulan türe verilen addır. Bilinmeyene, geleceğe olan merakla, vücuttaki oynamalara bir anlam yüklemenin bir sonucu olarak gelişen bu edebi türle ilgili çeşitli çalışmalar yapılmış, aynı zamanda araştırmacılar tarafından kütüphanelerde çalışılmayı bekleyen bazı eserler tespit edilmiştir. Böyle olmakla birlikte çalışılmış eserlerin sayısı, seğirnâmelerin tarihi seyrini gözlemleme açısından yeterli değildir. Aynı zamanda çalışılacak her eser, bu türün biçim ve içeriği; ait olduğu dönemin sosyokültürel yapısı, inanç unsurları, insanoğlunun hayata dair beklentileri gibi pek çok konuda bilgi verecektir. Seğirnâmelerin kültür içerisindeki yeri düşünüldüğünde yapılacak her çalışma, insan tabiatını, beklentilerini veya korku, kaygı gibi duygu durumlarını anlama, türün çerçevesinin daha net çizilmesi açısından önem taşımaktadır. Üretken yazarlardan olup çok sayıda telif ve tercüme eseri bulunan Avanzâde Mehmed Süleyman’ın Aza Seğirmesi adlı tercüme eseri de seğirnâme türünde ortaya konulan eserlerdendir. Eser, vücudun muhtelif uzuvlarındaki seğirmelerin hangi anlamlara geldiği ve vücudun çeşitli yerlerinde konumlanmış benlerden hareketle de insan tabiatına dair yapılan yorumların yanı sıra gülme halleriyle ilgili değerlendirmeleriyle hususi bir yapıya sahiptir. Bu çalışmada seğirnâmeler hakkında genel bir bilgi verilerek Avanzâde Mehmed Süleyman’ın Aza Seğirmesi adlı eseri tanıtılmış, eser üzerine bir inceleme yapılmıştır. Ayrıca eser, Latin harflerine aktarılmıştır.
Seğirnâme (twitch-book), also known as ihtilācnâme (convulsions-book), is the name given to a genre in which some tremors and nerve or muscle movements that occur in the human limbs are attributed certain meanings, mostly positive, indicating conditions such as illness, health, wealth, high rank, and news. Although various studies have been conducted on this literary genre, which has developed as a result of attributing a meaning to involuntary movements of the body, thanks to the interest in the unknown or the future, there are still some works in libraries awaiting to be studied. The number of studied works is not sufficient to observe the historical course of seğirnâmes. Therefore, new studies on these works will provide further details regarding the form and content of this genre, the socio-cultural structure of the period it belongs to, the elements of belief, and social expectations about life. Considering the place of seğirnâmes in culture, every study is important in terms of understanding human nature, expectations, or emotional states such as fear and anxiety, and drawing the framework of the genre more clearly. The translated work of Avanzâde Mehmed Süleyman, who is one of the most productive writers of his time with many original and translated works, is the subject of this article. The work has a special structure combining the interpretations of twitches in various parts of the body and the interpretations about one’s nature based on moles located in various parts of the body, as well as evaluations about laughing states. In this study, after a general overview of seğirnâme genre, Avanzâde Mehmed Süleyman’s work called A‘zâ Segirme is introduced, and interpreted and a transliteration of the text is presented.
