Ülkemizde “yüksükotu” olarak ifade edilen Digitalis türleri Plantaginaceae (Scrophulariaceae) familyasına ait iki veya çok yıllık bitkilerden oluşmaktadır. Bunlar içinde D. lanata ve D. purpurea, dünyada yetiştiriciliği eski yıllara dayanan önemli iki türdür. D. lanata çeşitleri esas olarak ilaç sanayinde kullanılmak üzere yetiştirilirken; D. purpurea çeşitleri hem ilaç sanayinde hem de boya sanayinde kullanılmakta ve süs bitkisi olarak da ticari olarak değerlendirilmektedir. Türkiye florasında en az 8 Digitalis türü bulunmaktadır. Daha önce yürütülen çalışmalar ve alınan kayıtlar dikkate alındığında, ülkemizde en fazla yayılış gösteren Digitalis türünün D. ferruginea subs. ferruginea L. olduğu dikkati çekmektedir. Bu alttürün ülkemizde geniş bir yayılış göstermesi, muhtemelen adaptasyon kabiliyetinin yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Türkiye’de bulunan türler üzerine yürütülen çalışmalar daha çok laboratuara dönük çalışmalar olup, onların tarımına ilişkin araştırmalar oldukça sınırlı kalmıştır. Digitalis türlerinden elde edilen “digoxin” ve “digitoxin” glikozitleri genel olarak, kardiyotonik tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Kalp rahatsızlıklarının tedavisinden başka kanser tedavisinde de etkili olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Ülkemizde yayılış gösteren Digitalis türlerinden farklı alanlarda istifade edilmesi doğal gen kaynaklarımızın değerlendirilmesi açısından da önem taşımaktadır. Yüksek etken madde potansiyeline sahip yeni çeşitlerin geliştirilmesi, bu çeşitlerin kültürel uygulamalar ile etken madde veriminin artırılmasına ilişkin çalışmalara ağırlık verilmesi, bu bitkilerden yeterince yararlanılmasının da önünü açabilir. Bu makalede, ülkemizde adapte olmuş Digitalis türleri üzerinde yapılmış güncel çalışmalar derlenmiş ve bu türlerden yararlanma imkanları üzerinde durulmuştur.

Anahtar kelimeler: Digitalis, yüksükotu, tarım, tedavi