Legal Hukuk Dergisi, cilt.22, sa.261, ss.3297-3320, 2024 (Hakemli Dergi)
Deniz
ticareti hukuku, geçmişi çok uzun zaman öncesine dayanan önemli bir alandır.
Bununla birlikte belki de sorunlarla en fazla karşılaşan bir sektör olarak
deniz ticaretini ifade etmek mümkündür. Yük taşımacılığında; kara ve hava
ulaşım araçlarından çok daha ağır yük taşıma kapasitesine sahip gemilerin,
ulaşım merkezlerinin, limanı olan her yer olarak düşünülebileceği bu alanın
deniz yolu ile ticaret yapan tüm ülkelerin ortak sorunu olması gerektiği
açıktır. Bu nedenle de deniz yoluyla olan ticari mekanizmanın tüm unsurları ile
birlikte dikkate alınması ve değerlendirilmesi gerektiği açıktır. Uluslararası
ticaret kuralları, deniz ticaret hukukunun önemli unsurlarından birini
oluşturmakla birlikte, liman ve bayrak devletinin sorumlulukları hem
uluslararası anlaşmalar hem de iç düzenlemelerle tanzim edilmektedir. Özellikle
çok taraflı uluslararası anlaşmalar ve belirlenen standartlar, deniz
ticaretinin sağlıklı şekilde yürütülmesi, sorunların hakkaniyete uygun şekilde halledilmesini
temin açısından önem arz etmektedir. Maritime Labour Convention 2006 olarak
ifade edilen Denizcilik Çalışma Sözleşmesi, son yıllardaki önemli
düzenlemelerden biridir. Çalışmamızda gerek bu sözleşme, gerek sair
uluslararası sözleşmeler ile iç düzenlememizde yer alan “liman devleti
sorumluluğu” kısaca izah edilmiştir. Önemle belirtmek gerekir ki, liman
devleti sorumluluğuna giden yolda asıl gaye; elbette ki deniz ticaretinin, buna
elverişli gemiler ile gerçekleştirilmesi ve bayrak devleti dışında, deniz
ulaşımında uğranılan limanların da çeşitli vazifeler üstlenmesi ve deniz
ticaretinin bir bütün olarak hukuki güvenceye kavuşmasıdır. Çalışmamızda liman
devletinin yetki ve sorumlulukları hem uluslararası sözleşmeler hem de iç
düzenlememiz açısından izah edilirken, birçok araştırma ve anketten de
faydalanılmıştır.
Maritime trade law is an important field with a long
history. However, it is possible to express maritime trade as a sector that
encounters the most problems. It is clear that this area, which can be
considered as ships with a much heavier load carrying capacity than land and
air transport vehicles in freight transport, transportation centres, and any
place with a port, should be the common problem of all countries trading by
sea. For this reason, it is clear that the commercial mechanism by sea should
be considered and evaluated together with all its elements. While international
trade rules constitute one of the important elements of maritime trade law, the
responsibilities of the port and flag state are regulated by both international
treaties and domestic regulations. In particular, multilateral international
agreements and the standards determined are important in terms of ensuring that
maritime trade is carried out in a healthy manner and that problems are
resolved in accordance with equity. The Maritime Labour Convention, referred to
as Maritime Labour Convention 2006, is one of the important regulations in
recent years. In our study, both this convention, other international
conventions and "port state responsibility" in our domestic
legislation are briefly explained. It is important to note that the main
purpose of the path leading to port state responsibility is, of course, the
realisation of maritime trade with ships that are suitable for this purpose,
and that the ports visited in maritime transport, other than the flag state,
also undertake various duties and that maritime trade as a whole is legally
secured. While explaining the powers and responsibilities of the port state in
terms of both international conventions and our domestic legislation, many
researches and surveys have also been utilized.