8.Uluslararası Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Kongresi, Trabzon, Türkiye, 8 - 10 Ekim 2025, (Özet Bildiri)
2000
yılında George W. Bush’un başkan seçilmesi ve 11 Eylül 2001’de gerçekleşen
terör saldırılarıyla birlikte 21.yüzyılda ABD’nin dış politika tercihleri ve
uygulamalarında bazı değişimler meydana gelmiştir. Söz konusu bu değişimler
uluslararası sistemdeki ülkelerin takip ettiği politikaları ve uygulamaları da
ciddi anlamda etkilemiştir. Bu kısımda Barack Obama döneminden Joseph Biden
dönemi sonuna kadar ABD dış politikasındaki temel stratejiler ve bunların
uygulamadaki yansımaları 21.yüzyılda Amerikan dış politikasının seyri
kapsamında değerlendirilecektir. Çalışmanın verileri Barack Obama, Donald Trump
ve Joseph Biden tarafından seçim kampanyaları esnasında yayınlanan
kaynaklardan, her bir döneme ait Ulusal Güvenlik Strateji belgelerinden ve konuyla
ilgili makale, rapor, haberler ve değerlendirmelerden toplanmıştır. Bu
doğrultuda Başkan Obama, George W. Bush’un teröre karşı savaş doğrultusunda
terör örgütlerini ve bazı devletleri hedef alan ve askerî müdahaleyi gerektiren
stratejisini değiştirmiştir. Obama aynı zamanda Bush yönetiminin politikaları
sonucunda İslam dünyasında oluşan kötü Amerikan algısını düzeltmeye girişmiş,
diplomasiyi, uluslararası örgütleri uluslararası hukuk çerçevesinde aktif
kılmayı, dünyadaki sorunlara müdahale noktasında daha seçici davranmayı ve
sorunların bölgesel müttefikler ve ortaklar tarafından çözülmesini tercih etmiştir.
Orta Doğu’daki askerî müdahaleleri ekonomik külfet ve insan kaybı olarak
değerlendirip bu bölgeden uzak durmaya çalışarak Çin’in yükselişini engellemek
adına Avrasya bölgesine yönelmiştir. Fakat 2011’deki Arap Ayaklanmaları
sonrasında Orta Doğu’daki yeni gelişmeler ve yeni güvenlik tehditleri, Obama’nın
Avrasya’da Çin’e yönelik stratejisini olumsuz etkilemiştir.
Obama’nın
ardından başkanlık koltuğunu devralan Donald Trump, ABD’nin uluslararası
sistemdeki hareketlerinin getirdiği maliyetlere dikkat çekerek uluslararası
sorumlulukları azaltmayı, temel öncelik olarak ülke problemlerinin çözümünü ve
ülke ekonomisinin güçlendirilmesini görmüş, bu yaklaşımını “Amerika ilk
öncelik” söylemiyle ortaya koymuştur. Bu doğrultuda yasa dışı göçle mücadele
doğrultusunda ABD’nin göçmenlik sistemine dair yeni uygulamalar yürürlüğe konmuştur.
Ayrıca Trump döneminde ABD ve dünya ekonomisine en büyük tehdit olarak görülen
Çin’e karşı bazı yaptırımlar uygulanarak ticaret savaşları tercih edilmiş,
maliyetler gerekçe gösterilerek NATO’ya dair ekonomik sorumluluklardan çıkılmak
istenmiştir. Trump sonrasında ABD başkanı olan Joseph Biden’ın temel stratejisi
ise dünyada demokrasi ittifakları kurarak, uluslararası örgütler ve
uluslararası hukuku ön plana çıkarmak suretiyle uluslararası sisteme liderlik
etmek olmuştur. Bu doğrultuda demokrasi, hukukun üstünlüğü, bireysel
hürriyetler ve azınlık haklarının gelişimine küresel ve bölgesel düzeylerde
demokrasi ittifakları kurarak katkı sunulmak istenmiş, terörizm, göç, pandemiler
ve iklim değişikliğiyle mücadele gibi küresel meselelerin çözümünde demokrasi
ittifaklarının önemine dikkat çekilmiştir.
Anahtar Kelimeler: ABD Dış Politikası, ABD Grand (Büyük)
Stratejisi, Obama Yönetimi, Trump Yönetimi, Biden Yönetimi
With the election of George W.
Bush as president in 2000 and the terror attacks of September 11, 2001, some
changes have occurred in the foreign policy preferences and practices of the US
in the 21st century. Those changes have
seriously affected the policies and practices followed by countries in the
international system. In this section evaluates the
basic strategies in US foreign policy from the Barack Obama administration to
the end of the Joseph Biden administration, and their reflections in practice within
the context of the general review of American foreign policy in the 21st
century. The data were collected from sources published by
Barack Obama, Donald Trump and Joseph Biden during their election campaigns,
National Security Strategy documents for each period, and articles, reports,
news and evaluations on the subject. Accordingly,
President Obama changed George W. Bush's strategy of targeting terrorist
organizations and some states in line with the war on terrorism, which requires
military intervention. Obama also attempted to
correct the negative perception of America in the Islamic world that resulted
from the policies of the Bush administration, seeking for diplomacy, activating
international organizations within the framework of international law, being
more selective in intervening in global problems, and opting for problems to be
solved by regional allies and partners of the US. Considering
military interventions in the Middle East as an economic burden and human loss,
Obama tried to stay away from this region and turned to Eurasia to prevent the
rise of China. However, new developments and security
threats in the Middle East after the 2011 Arab uprisings negatively affected
Obama's strategy towards China in Eurasia.
Donald Trump, who took over
the presidency after Obama, highlighted the costs of the actions of the US in
the international system, attempted to reduce international responsibilities as
the main priority, to solve the country’s problems and strengthen the country’s
economy, and presented this approach with the slogan “America first”. In this regard, new practices
regarding the immigration system of the country came into force to deal with
illegal immigration. In addition, during the Trump
administration, trade wars were preferred by imposing some sanctions against
China, which was seen as the biggest threat to the US and world economy. The
Trump administration attempted to withdraw from economic responsibilities
towards NATO by citing costs as justification. The basic strategy
of Joseph Biden, who became US president after Trump, was to lead the
international system by establishing democratic alliances around the world and
highlighting international organizations and international law. The Biden
administration aimed to contribute to the development of democracy, the rule of
law, individual freedoms and minority rights by establishing democratic
alliances at the global and regional levels, and the administration emphasized the
importance of democratic alliances in solving global issues such as dealing
with terrorism, migration, pandemics and climate change.
Key
words: US Foreign Policy, American Grand Strategy, Obama Administration,
Trump Administration, Biden Administration