Akademik Veri Yönetim Sistemi
XIII. Sebze Tarımı Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 21 - 23 Eylül 2022, cilt.51, sa.1, ss.43-48
Kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.) patlıcan yetiştiriciliğinde verim kaybına neden olan küresel bir sorundur.
Patlıcanın kültür formları, zararlıya karşı hassas olmakla birlikte yabani akrabalarındaki dayanıklılık da sınırlıdır.
Nematoda dayanıklı türlerin tespit edilmesi, ıslah çalışmaları için gereklidir. Bu çalışma kapsamında patlıcanda en yaygın
kök-ur nematodlarından Meloidogyne incognita ırk 1’e karşı bazı yabani kültür ve yabani formlar ile yabani formlardan
üretilen melezlerin reaksiyonları araştırılmıştır. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde 2021-2022 yıllarında
yürütülen çalışmada, yabani formlardan S.incanum ve S.insanum ile türler arası melezlemelerden elde edilen iki adet
melez (S.melongena × S.aethiopicum ve ((Topan374 × S.linnaeanum) × S.linnaeanum) ve patlıcanın kültür formunda 5
genotip olmak üzere toplam 9 genotip test edilmiştir. Testlemede hassas Falcon domates çeşidinden Bearman huni
yöntemi kullanılarak elde edilen ikinci dönem larvaları kullanılmıştır. Deneme tesadüfi parselleri deneme desenine göre
10 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Bitkiler 2-4 yapraklı döneme ulaştığında her bir saksıya ortalama 1000 adet 2. dönem
larva olacak şekilde, bitki kök boğazından 3-4 cm mesafede 2 cm derinliğe açılan dört oyuğa kök-ur nematodunun
inokulasyonu yapılmıştır. Denemeye alınan patlıcan bitkilerinin 60 gün sonra sökümü yapılmıştır. Gal skalası Hartman
ve Sasser (1985)’e göre değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucuna göre; köklerde 0-2 skala değeri alan bitkiler
dayanıklı, 3-5 skala değeri alan bitkiler ise hassas olarak belirlenmiştir. Bu skalaya göre türler arası melezlemeden elde
edilen melez birey ((Topan374 × S.linnaeanum) × S.linnaeanum), 2 skala değeri ile patlıcan ıslah çalışmaları için yeni
bir dayanıklılık kaynağı olarak ümitvar bulunmuştur.