21. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu , Erzurum, Turkey, 15 - 16 November 2021, pp.1
KABUKLU SU ÜRÜNLERİ İŞLEME TEKNOLOJİSİNDEKİ
KAZANÇ: KİTİN
Ayşe KARA1, Emre
ÇAĞLAK1
1 RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ, SU ÜRÜNLERİ
FAKÜLTESİ, AVLAMA ve İŞLEME TEKNOLOJİLERİ BÖLÜMÜ, RİZE
Sorumlu yazar e-posta:ayse.kara1@erdogan.edu.tr
Dünya
genelinde balık ve deniz ürünleri sağlıklı gıda kategorisinde yer almaktadır.
Bu kapsamda su ürünleri işleme endüstrisi su ürünlerini gıda, tarım,
kozmetik, ilaç endüstrisi gibi çeşitli
alanlarda kullanmak amacıyla çalışmalar sürdürmektedir. Farklı alanlarda söz
sahibi olmaya çalışan su ürünleri işleme endüstrisinde ekstra kazanç ve
çevresel kirlilik yönetimi için işleme
artıkları değerlendirilmeye
alınmaktadır. Su ürünleri işleme fabrikalarında işlem sonrası kabuklu artık ve
sıvı artıklar büyük çoğunluğu oluşturmaktadır. İşleme sonrası artıkların yoğun olarak
görüldüğü su ürünleri grubu ise yengeç, karides, midye, istiridye gibi
kabuklulardır. Yengeç, karides ve istiridyeden sırasıyla %70-75, %50-55, %75-80
oranında işleme sonrası artık elde edilmektedir. Katı ve sıvı formda olan
kabuklu su ürünleri artıklarından katı formda kitin/kitosan, protein
hidrolizatı, karotenoproteinler, pigment ekstraksiyonu ve sıvı formlarından ise
aroma maddeleri, kabuklu konsantreleri ve çorbalar elde edilmektedir. Katı
artıklardan elde edilen kitin ve türevlerinden biri olan kitosan, canlı
organizmalar tarafından üretilen, biyobozunur, biyouyumlu ve çevre dostu
polisakkarit olduğundan insan tüketimi ve sağlığı için yapılan
uygulamalarda risk teşkil etmemektedir. Biyopolimer
olarak da uygulama alanlarına sahip olan kitin ve türevleri antimikrobiyal
madde olarak bakteri ve küf gelişimini önlemede, gıda endüstrisinde, katkı
maddesi olarak içeceklerin ve meyvelerin asitlendirilmesi, doğal tatlandırıcı,
renk sabitleştirici olarak, suyun saflaştırılması gibi uygulama alanlarında
kullanılmaktadır