Akademik Veri Yönetim Sistemi
7. ULUSLARARASI ADLİ HEMŞİRELİK KONGRESİ, Trabzon, Türkiye, 8 - 10 Mayıs 2023, ss.1-7
ÖZET
Problemin
Tanımı: Parasomniler, uyku ile ilişkili şiddete yol açabilecek
istenmeyen durumlardır. Parasomni atakları sırasında farklı, kompleks motor
davranışlar görülmekte, şiddet içerikli olabilen bu davranışlar hasta ve
çevresindekiler için nadir de olsa hayati tehlike oluşturabilmektedir.
Amaç:
Çalışmanın amacı uyku sırasında meydana gelen parasomni
ataklarının neden olduğu adli nitelikteki vaka örneklerini incelemektir.
Teorik
Çerçeve: Olgu 1:
Eşini uykuda iken farklı bölgelerinden toplamda dört defa bıçaklayan, 33
yaşında erkek hasta. 10 yıllık evli hastanın psikiyatrik muayenesi normal. Olgu
karısını bıçaklamasını ve öncesini hatırlamadığını, olay anında kendisinde
olmadığını söyledi. Olguyu destekler nitelikte eşi, olay sırasında dahi olgunun
uykuda olduğunu ve bilincinin yerinde olmadığını ifade etti. Olay nedeniyle
düzenlenen adli belgeler incelendiğinde hastanın işlediği suç nedeniyle TCK’nın
32. maddesi açısından ceza sorumluluğu bulunmadığı yönünde görüş
belirtilmiştir. Olgu 2: Uyku sırasında çok miktarda ilaç kullanarak intihar
girişiminde bulunan, ailesi tarafından acil servise getirilen 15 yaşında bir
adölesan. İfadesinde hiçbir şeyi hatırlamadığını ve farkında olmadığını
bildirdi. Ailesi, uyuduğunu ve uyarılma sonrası bilincinin yerine geldiğini
belirtti. Dikkatli sorgulandığında, hastanın fiziksel ve duygusal istismara
uğradığı, erken çocukluk döneminde cinsel istismar açısından yüksek riskli bir
ortamda yaşadığı tespit edildi. Olgu 3: 13 yıldır yüksek sesle horlama şikayeti
ile başvuran, ancak tanılama sırasında eşinin ifadelerinden her gece uyku
sırasında cinsel aktivite başlattığı ve bunu hatırlamadığı belirlenen 37
yaşında erkek hasta. Bu ataklar nedeniyle, durumu reddeden hasta ve eşi
arasında cinsel uyumsuzluk, evlilikte sadakatsizlik gibi psikososyal sorunlar
meydana gelmiş. Bu olgu, uyku bozukluklarında yatak partnerlerinin
sorgulanmasındaki önemi vurgular niteliktedir. Olgu 4:
Uykuda düşme ve bayılma nedeniyle bir merkezin acil servisine başvuran 27
yaşındaki erkek hasta. Fiziksel muayene, görüntüleme yöntemleri ile yapılan
tanılamada ağır kafa travmasını gösteren birçok bulguya rastlanmıştır.
Sonuç:
Şiddet
içerikli parasomni atakları bazen suç içerikli de olabilmektedir. Hastanın
kendisinde veya yatak partnerinde ölüme dahi yol açabilecek bu atakların adli
değerlendirmedeki yeri ise hala net değildir.
Anahtar Kelimeler: Uyku ilişkili şiddet, uyku
bozuklukları, parasomni