Kimlik Değiştiren Amatör Spor Kulüplerinin Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu ve Hesap Düzeninin Değerlendirilmesi

Acuner S.

39. International Public Finance Conference, Antalya, Türkiye, 23 - 26 Ekim 2025, cilt.1, sa.1, ss.1, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

7405 sayılı Kanun öncesinde 5253 sayılı Dernekler Kanunu’na göre “Dernek” statüsünde kurularak faaliyette bulunan (amatör) spor kulüpleri, 7405 sayılı kanun sonrasında dernek statüsünden “spor kulübü” statüsüne dönüştürülerek hüviyet değiştirmişlerdir. Dernek yahut spor kulübü statüsünde olsalar da, bu kuruluşların özel tüzel kişiliği korunmuştur. Ancak bağlı oldukları bakanlık dahil denetim koşulları ve diğer hususlarda ciddi değişimler yaşanmıştır. Literatürde çokca konu edilmeyen ve açıklanma fırsatı bulmamış bu değişim sonrasında (amatör) spor kulübü tüzel kişiliklerinin vergi kanunları karşısındaki durumları ile muhasebe düzeninin açıklandığı bu çalışma, özgün niteliği ve literatüre yapacağı katkı açısından önem taşımaktadır. Çalışma; nitel araştırma yöntemlerinden sistematik literatür taraması (döküman analizi) metodu yanında mevzuatın lafzen yorumlanması yoluyla betimleme yapılarak hazırlanmıştır. Sonuç olarak, spor kulüplerinin hukuki yapılarının kendilerine münhasır bir yapıya sahip olmaları gerektiği, spor kulüplerine mükellefiyet tesisi için yasallık ilkesinin de korunması amacına yönelik olarak, hem 193 sayılı ham de 5520 sayılı kanunda değişiklik önerileri yanında amatör spor kulüplerinin her türlü koşuldan arındırılarak vergi muafiyeti tanınması gerektiğine yönelik öneriler getirilmiştir. Çalışmada ile amatör spor kulüplerinin vergi kanunları karşısındaki durumları ile kendilerine yüklenmiş defter tutma ve belge düzeni açısından yükümlülükleri değerlendirilecektir. Türkiye’de amatör spor kulüpleri yürüttükleri amatör spor faaliyetlerine benzer şekilde muhasebe düzenlerinde ve faaliyet sonuçlarına bağlı olarak doğacak mali yükümlülüklerinde de amatör sonuçlara sebebiyet vermektedirler. Organlarında yetkili muhasip üyelerin bilgisizliği gibi pek çok sebeple faaliyet sonuçları hem idari hem de mevzuata uygun gerçekleşmemekte, bazı hallerde vergi kayıp ve kaçaklarına da neden olabilmektedir. Dolayısıyla bu çalışma ile amatör spor kulüplerinin kayıt ve belge düzenine, dolayısıyla vergi kanunları karşısındaki durumunun açıklanması amaçlanmaktadır.

Prior to the enactment of Law No. 7405, amateur sports clubs operated under the legal status of “association” in accordance with the Law on Associations No. 5253. However, following the implementation of Law No. 7405, these entities have undergone a change in legal identity, transitioning from the status of an “association” to that of a “sports club.” Despite this transformation, their status as private legal entities has been preserved. Nevertheless, significant changes have occurred with regard to the supervisory authority to which they are affiliated, as well as in other legal and administrative aspects. This transformation, which has not been widely addressed or clarified in the academic literature, forms the basis for this study, which aims to evaluate the legal and fiscal status of (amateur) sports clubs in light of tax legislation and to examine the structure of their accounting systems. The originality of the study and its potential contribution to the literature make it particularly valuable.

This research has been conducted using a qualitative methodology, primarily through systematic literature review (document analysis), as well as through textual interpretation of relevant legislation. The study ultimately concludes that the legal structures of sports clubs must possess a sui generis (unique) nature. In order to uphold the principle of legality in establishing tax obligations for sports clubs, the study proposes amendments to both Law No. 193 and Law No. 5520. Moreover, it recommends granting tax exemption to amateur sports clubs by removing all conditional constraints. In this study, the legal status of amateur sports clubs under tax legislation, as well as their obligations concerning bookkeeping and documentation, will be evaluated. Amateur sports clubs in Türkiye, similar to the non-professional nature of their sporting activities, often demonstrate corresponding amateurism in their accounting practices and in fulfilling financial obligations arising from their operations. Due to various reasons—such as the lack of financial literacy among treasurers or other authorized members of club management—financial results are frequently inconsistent with both administrative standards and statutory requirements. In some instances, this may even result in tax losses or evasion. Accordingly, the aim of this study is to examine the bookkeeping and documentation obligations of amateur sports clubs and, in doing so, to clarify their position under tax law.