4th INTERNATIONAL HEALTH SCIENCE AND LIFE CONGRESS (IHSLC 2021), Burdur, Turkey, 8 - 10 April 2021, pp.303-312
Bisfenol A (BPA) en iyi bilinen endokrin bozuculardan biridir. Modern endüstriyel dünyada
polikarbonat plastiklerin ve epoksi reçinelerin bileşeni olarak kullanılan BPA, dünya çapında
en yüksek hacimde üretilen kimyasallardan biridir. BPA akuatik çevrelerde canlıların sağlığı
üzerinde önemli problemlere neden olmaktadır. Bu çalışmada 21 gün süreyle farklı BPA
konsantrasyonlarına (0, 50, 100, 200 ve 500 μg/L) maruz bırakılan japon balıklarının
(Carassius auratus) karaciğer, böbrek, gonad ve solungaç dokularındaki bir dizi olumsuz etki
histopatolojik olarak incelenmiştir. Sonuçlar karaciğerde BPA’nın hiperemi ve inflamatuar
hücre infiltrasyonlarına neden olduğunu göstermiştir. Ayrıca, böbreklerde nekroz ve
melanomakrofaj infiltrasyonlarının gözlendiği ve BPA'nın ovaryum ve testis fonksiyonlarında
bozulmaya sebep olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan solungaçlarda ise BPA’nın hiperemi,
ödem, epitel hücrelerinde deskuamasyon ve nekroza yol açtığı sonucuna varılmıştır. Sonuç
olarak BPA'nın Carassius auratus'un çeşitli viseral organlarında dejeneratif değişikliklere
neden olduğu ve histopatolojik değişikliklerin doza bağlı olduğunu ortaya koymuştur.