İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE TÜRKİYE DENİZLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ, Salihoğlu,Barış; Öztürk,Bayram, Editör, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), İstanbul, ss.33-47, 2021
Bu çalışmada Karadeniz’in Türkiye kıyıları deniz suyu yüzey sıcaklıklarının uzun dönemli
(1970-2018) değişimi ve iklimsel indekslerle olan ilişkisi araştırılmıştır. Bu amaçla
ülkemiz Karadeniz kıyı şeridinde yer alan meteoroloji gözlem istasyonları tarafından
ölçülen deniz suyu yüzey sıcaklık verileri kullanılmıştır. Çalışma süresince deniz suyu
yüzey sıcaklığı aylık 6,75-23,19℃ arasında değişim göstermiştir. Yıllık ortalamalar ise
12,89-16,37℃ arasında değişim gösterirken, sıcaklıkların her geçen yıl giderek arttığı
tespit edilmiştir. Regresyon analizleri deniz suyu yüzey sıcaklıklarında 0,04-0,05℃
dolaylarında istatistiki bir artışın olduğunu gösterirken (p<0,001), doğu havzadaki artışın
daha dikkat çekici olduğu görülmüştür (r=0,69, p<0,001). Bölgede EAWR ile deniz suyu
yüzey sıcaklığı arasında negatif ve güçlü ilişkiler tespit edilmiştir (Pearson korelasyonu=
-0,65; p< 0,001). NAO ile deniz suyu yüzey sıcaklığı 1970-1994 ve 2010 sonrası dönemde
pozitif bir ilişki sergilemiştir. Deniz suyu yüzey sıcaklığı ile Güney salınımı arasında
pozitif ve Arktik salınım ile negatif ilişkiler tespit edilmiştir (p>0,05). Bu çalışma ile
Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında deniz suyu yüzey sıcaklıklarında genel anlamda bir artış
eğilimi olduğu ve özellikle son 10 yılda bu trendin daha da hissedilir olduğu görülmüştür.
Deniz suyu yüzey sıcaklığında tespit edilen bu artış ve iklimsel salınım indeksleri ile olan
ilişki ısınmanın bölgesel olduğu kadar küresel kaynaklı olduğunu da göstermektedir.