Güney Karadeniz Kıyıları Deniz Suyu Yüzey Sıcaklığının Uzun Dönemli Değişimi


Ağırbaş E., Çakıroğlu A. M.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE TÜRKİYE DENİZLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ, Salihoğlu,Barış; Öztürk,Bayram, Editör, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), İstanbul, ss.33-47, 2021

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2021
  • Yayınevi: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV)
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.33-47
  • Editörler: Salihoğlu,Barış; Öztürk,Bayram, Editör
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada Karadeniz’in Türkiye kıyıları deniz suyu yüzey sıcaklıklarının uzun dönemli

(1970-2018) değişimi ve iklimsel indekslerle olan ilişkisi araştırılmıştır. Bu amaçla

ülkemiz Karadeniz kıyı şeridinde yer alan meteoroloji gözlem istasyonları tarafından

ölçülen deniz suyu yüzey sıcaklık verileri kullanılmıştır. Çalışma süresince deniz suyu

yüzey sıcaklığı aylık 6,75-23,19℃ arasında değişim göstermiştir. Yıllık ortalamalar ise

12,89-16,37℃ arasında değişim gösterirken, sıcaklıkların her geçen yıl giderek arttığı

tespit edilmiştir. Regresyon analizleri deniz suyu yüzey sıcaklıklarında 0,04-0,05℃

dolaylarında istatistiki bir artışın olduğunu gösterirken (p<0,001), doğu havzadaki artışın

daha dikkat çekici olduğu görülmüştür (r=0,69, p<0,001). Bölgede EAWR ile deniz suyu

yüzey sıcaklığı arasında negatif ve güçlü ilişkiler tespit edilmiştir (Pearson korelasyonu=

-0,65; p< 0,001). NAO ile deniz suyu yüzey sıcaklığı 1970-1994 ve 2010 sonrası dönemde

pozitif bir ilişki sergilemiştir. Deniz suyu yüzey sıcaklığı ile Güney salınımı arasında

pozitif ve Arktik salınım ile negatif ilişkiler tespit edilmiştir (p>0,05). Bu çalışma ile

Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında deniz suyu yüzey sıcaklıklarında genel anlamda bir artış

eğilimi olduğu ve özellikle son 10 yılda bu trendin daha da hissedilir olduğu görülmüştür.

Deniz suyu yüzey sıcaklığında tespit edilen bu artış ve iklimsel salınım indeksleri ile olan

ilişki ısınmanın bölgesel olduğu kadar küresel kaynaklı olduğunu da göstermektedir.